Verzoekplaatje

Sander Hogendoorn maakt radio en gebruik van dit aanbod. Hij mailt:

Vroeger was een Alarmschijf of Megahit een garantie voor een hit en veel verkopen. Tegenwoordig is het leuk, maar ook niet meer dan dat. Ik ben heel benieuwd welke rol radio gaat spelen in de toekomst, bijvoorbeeld hoe de content van een programma zal veranderen. Kunnen luisteraars in de toekomst (via internet?) eigen playlisten samenstellen voor DJ's of gaat de persoonlijke keuze van een DJ juist weer centraal staan (ik hoop het). Tot slot ben ik ook benieuwd wat er gaat veranderen op het gebied van distributie: via FM of juist via internet, wi-fi in de auto?

Roosmarijn Reijmer heeft haar eigen radioprogramma op en is muzieksamensteller bij 3FM. In die laatste rol bepaalt ze mede de playlist van het station. Ze klust bij op KX en antwoordt:

Als er voor mij 1 ding als een paal boven water staat, is het wel dat radio nooit zal verdwijnen of irrelevant zal worden voor de muziekwereld. Er komen distributiemogelijkheden bij (internet, DAB, op mobiele telefoons, wi-fi), maar dat zijn slechts nieuwe transportmiddelen. Hoe je het ook tot je krijgt, het blijft radio: een medium waarmee je jezelf kunt laten entertainen, aan ergeren, verrassen en informeren. Radio wordt steeds individueler: iedereen kan z'n eigen radiostation beginnen op internet en op Last.fm kun je jezelf een bult klikken tot je het perfecte, gepersonaliseerde radiostation hebt dat precies draait wat jij wilt.

Maar wat als je iets nieuws wilt ontdekken? Je wilt laten verrassen door die vergeten oude hit van de middelbare school? Of door al die bomen met internet-hypes het muzikale bos niet meer ziet? Dan kun je toch het beste een DJ hebben die voor jou het kaf van het koren scheidt en je op een entertainende manier uitleg geeft bij de nieuwste muziek. En er zo enthousiast over praat dat jij niet kunt wachten tot je die plaat (al dan niet illegaal) in je bezit hebt. Je eigen MP3-collectie zorgt niet voor die opwinding: die liedjes ken je immers al en ze vertellen geen goeie verhalen die je kunt herhalen bij je vrienden. Ouderwetsche radio dus.

DJ's zijn naast entertainers gidsen voor de luisteraars in muziekland. Het ligt aan het radiostation waarvoor ze werken in welke mate ze entertainen of gidsen. Ikzelf maak programma's voor 3FM en internet-station KX Radio. Bij KX Radio ga ik heel diep in de muziekmaterie, dat is voor die luisteraars entertainment genoeg. In New & Improved draai ik zelfs een uur lang alleen maar nieuwe muziek. Daar luister je alleen naar als je er ECHT in geïnteresseerd bent. De luisteraars vinden het leuk om met elkaar en met mij in de studio te soebatten over de producer van die-en-die plaat. In mijn programma's op 3FM haal ik dat niet in mijn hoofd. Daar kan ik 's nachts minutenlang over de zin van het leven aan de telefoon hangen met een vrachtwagenchauffeur die verdrietig is omdat het de sterfdag van André Hazes is. En daarna 'Zij Gelooft In Mij' voor hem draaien. 't Is alletwee radio (en ontzettend leuk om te maken, maar dat terzijde :-). Na een dag iTunes ben ik gaar van het luisteren naar mijn eigen MP3's, wil ik dat iemand mij het laatste nieuws vertelt en me laat lachen om een goed verhaal. Dat is persoonlijke smaak. Maar of je nu veel muziekinformatie of veel entertainment verkiest, het stukje persoonlijke interactie dat je tussen de muziek door krijgt, vind ik van onschatbare toegevoegde waarde op iedere willekeurige MP3/clips-shuffle machine. [volgens mij wordt hier een concurrent afgezeken, red.]

Ik geloof heilig in inspraak van de luisteraar bij radio. Bij 3FM doen we dat met vele Request-momenten gedurende de dag [deze week 90's Request op 3FM, red.], maar daarin is 3FM niet de enige. Om wat voorbeelden te noemen: Q Music heeft Het Foute Uur dat door een bedrijf wordt samengesteld, bij Radio 2 draait Daniël Dekker in De Gouden Uren favorieten. En dan heb ik het nog niet eens over al die Top 3's en hitlijsten waarvoor verschillende radiostations constant oproepen te stemmen. Compleet door 1 luisteraar samenstelde playlisten voor de DJ zie ik niet gebeuren. Daar is het prachtig te personaliseren Last.fm voor. Dat, of die luisteraar die per se wil samenstellen voor een DJ kan hard gaan oefenen om zelf muzieksamensteller of DJ te worden. Want Tante Annie die thuis staat te dweilen wil geen persoonlijk muzikaal bestelmenu op de radio, die wil gewoon Queen horen en daarna iets anders leuks waar ze lekker bij kan werken.

Tot slot: de Alarmschijf en 3FM Megahit. Oftewel: de single die 538 en 3FM wekelijks het vaakst draaien van alle nieuwe platen die er op de playlist staan. Sander heeft gelijk: de impact van de Megahit en Alarmschijf is minder geworden. Zo'n schijf staat niet meer garant voor een hit. Hoe dat komt? Is een hit anno 1985 hetzelfde als een hit in 2008? Is een hit een verkoophit of een liedje dat iedereen kent maar niet bovenaan de hitlijsten is geweest? Als ik dit precies zou kunnen duiden en naar mijn hand kon zetten, zou ik rijk worden. De muziekindustrie is geen wiskunde, het is een abstract iets dat je maar tot zekere hoogte kunt voorspellen. Minder radioluisteraars, lagere legale (dus meetbare) CD-verkopen en een groter aanbod van muziek door al die nieuwe platforms zijn de oorzaak van die verminderde impact. Maar 'leuk voor erbij' zijn die schijven zeker niet; daar doe je de Alarmschijf en de Megahit echt mee tekort. Bel een willekeurige band die in het verleden de Megahit of Alarmschijf heeft gehad (deze bijvoorbeeld) en ze zullen je vertellen dat ze wel degelijk een enorm verschil hebben gemerkt van voor en na de schijf. Wat kun je je als artiest nog meer wensen dan dat een nationaal radiostation 1 week lang aan haar luisteraars vertelt dat jouw nieuwe single zwaar ok is? Niks toch?

Dankjewel Sander (voor de vraag) en Roosmarijn (voor het zeer uitgebreide en persoonlijke antwoord). Meer verzoekplaatjes welkom!

Tweet