De ideale volgorde (3)

En dan de volgorde van de CD zelf. Martijn: "Meestal is een album opgedeeld in grofweg 2 of 3 delen. Wat goed werkt is een langzame golf van sferen of type songs. Wat niet goed werkt is constante afwisseling (snel, langzaam, snel, langzaam etc.). De meeste bands beginnen met het bepalen van de eerste helft. Het liefste met een intro-achtig nummer dat de sfeer goed neerzet, maar niet alles weggeeft, gevolgd door 1 of 2 single-kandidaten. Daarna wordt een goede afsluiter gezocht, meestal ook niet de moeilijkste klus. De hoeveelheid tracks bepaalt voor een belangrijk deel of een plaat daarna in 2 of 3 stukken, in een extreem geval 4, moet worden verdeeld. Verdeel je favoriete (de beste) nummers over de plaat en zorg dat in het tweede en derde gedeelte ook nog genoeg te beluisteren valt. Het is geen probleem om na track 4 even wat gas terug te nemen. Een rustpunt, zeker na de singles met al hun productionele uitspattingen, is geen overbodige luxe. Vaak wordt dit als een inkakmoment gezien, maar dat is, mits de songs goed zijn, onzin. Bij een EP of demo geldt dit allemaal niet. Zet daar de beste nummers vooraan en gooi de rest weg. Platen zijn snel te lang. Gooi bij twijfel tracks weg of bewaar de songs, eventueel bij een volgende plaat opnieuw opgenomen, voor later. Niemand weet wat je allemaal hebt weggegooid, maar iedereen hoort een slechte keuze."

Die laatste zin kan op een tegeltje, Martijn!

Bij de rest van de plaat kun je rekening houden met toonhoogtes, tempo's, teksten, vibe en andere ingrediënten, volgens Martijn. "Maar het belangrijkst is toch dat de nummers bij elkaar passen. Sommige nummers 'vragen' aan het einde om een bepaalde andere uit de beschikbare songs. Een natuurlijk verloop tussen 2 tracks is een belangrijke meerwaarde, want het eindresultaat moet één geheel worden en niet een rijtje losse tracks. Idealiter is een album meer dan de som der delen. Als de band nummers schrijft binnen een heel duidelijk idioom, kan het lekker zijn om af te wisselen met soundscapes of instrumentale nummers. Zet er daarvan nooit te veel op je plaat, maar het kan nét de komma zijn die een CD nodig heeft."

The Darkside durfden het zelfs aan om hun debuut in 1990 met ruim 6 minuten durende instrumentale track te openen. Maar wat voor 1! Check Guitar Voodoo op hun MySpace (of download).

Martijn: "Je kan ook kiezen voor een conceptachtige plaat. Dan laat je je meer leiden door een autonoom verhaal of gebeurtenis. Deze inspiratiebron bepaalt dan de inhoud van de songs zelf, maar ook voor een belangrijk deel de volgorde van de CD.

Het ritme van de CD bepaalt de tussenruimtes tussen de tracks. Zorg ervoor dat nummers aan het begin van de plaat niet té lange intro's hebben. Tegenwoordig is de trend om korte pauzes tussen de tracks te gebruiken. Alleen voor een wat zachtere en langzame track voelt een langere pauze natuurlijk."

Vanmiddag, in het laatste deel van deze serie, ventileert Martijn zijn mening over zg. 'hidden tracks' en het eventuele verschil tussen de tracklisting van je debuut-CD en de opvolger(s).