De platenzaak die mijn leven veranderde (12)

Saxofonist @Tom_Beek: 'Rond mijn 16e had je in Leiden een paar platenwinkels. Naar de V&D ging ik af en toe voor de koopjes, maar het was er groot en ongezellig. De Free Record Shop was het ook niet. De baliemedewerkers van het type 'na school ben ik gelijk gaan werken' moest je de naam van een artiest altijd drie keer herhalen. Ze kenden niks. Het werd al gauw duidelijk: Plato.

De winkel zat in een steegje, je moest het echt weten te vinden. De meesten waren van het alternatieve type. Wat bleke gezichten, vaak zwart gekleed. De muziekkeuze in de winkel zelf was dat ook. Maar ik voelde me altijd verbonden met deze mensen en hun klanten, die net als ik op zoek waren naar hun lievelingsmuziek.

Plato had van die wat knullige, zelfgemaakte houten bakken met cd's. Maar de winkel straalde liefde voor muziek uit. Achter de balie zag het rommelig uit, maar ik was stiekem jaloers: het zag er heel gezellig uit en zij hoorden nieuwe platen altijd als eerste! Ze bleven ook relaxed als ik weer eens tot sluitingstijd in de weer was met niet kunnen kiezen. Een plaat terugbrengen omdat je 'm toch niet zo tof vond was gelukkig nooit een probleem.

Links achterin stond de bak met jazz. Plato had een flinke collectie! Geen bullshit, veel onbekend werk, alleen maar goeie shit. Ik kon er wel in verdrinken.

En deed dat ook regelmatig. In die tijd zoog ik alles op. Vertelde iemand over die ene van Miles, de nieuwste Scofield, een klassieke ECM of een obscure Zawinul? Ik ging gelijk op onderzoek uit. In Plato. Tussen de U2- en Zappa-fans met mijn rare jazzplaten. En zo'n krakende volumeknop die het vaker niet deed dan wel. Op zaterdag moest je soms een kwartier in de rij staan voor je kon luisteren.

Zat ik dan met een stapel cd's, intens de ogen dicht of druk lezend in de hoes. Het moment waarop je minstens de helft weer terug moet leggen, zo lang mogelijk uit te stellen.

De impact die muziek heeft als je 'm voor het eerst hoort, is enorm. Tientallen wonderbaarlijke platen hoorde ik daar voor het eerst, daar op die kruk. Daar zat ik, op het kruispunt van mijn adolescentie, in totale overgave een beetje te sterven omdat de muziek recht mijn hart binnenkwam, intussen worstelend volwassen te worden, terwijl ik de winkel in keek. Bang dat iedereen mij maar raar vond met mijn gekke muziek. Maar de mensen van Plato vonden mij geloof ik wel okee.

De dubbel-LP Live at the Plugged Nickel (Miles Davis) kocht ik er ook. De plaat kostte dik 35 gulden, een behoorlijke aankoop. Het is één van de platen die — naar later bleek — mijn leven veranderde. Ik moest en zou zelf ook de muziek in. Ik hoorde Wayne Shorter en Herbie Hancock en al begreep ik er niets van, ik werd betoverd. Daar op die kruk. Dankjewel Plato.'

Zaterdag is het Record Store Day, zo'n 200 optredens in 80 Nederlandse platenzaken. The record shops that shaped our lives, een fraai artikel in The Guardian, bracht Guuz op het idee van een Nederlandse variant, deze hele week te lezen op EHPO. De complete serie is aan te klikken met tag Record Store Day.