Wie muziek maakt, bouwt rechten op. Mijn ervaring is dat veel beginnende muzikanten niet precies weten wat daarmee wordt bedoeld en wat ze nu precies 'bezitten'. Laat ik daarom een poging wagen om het in Jip & Janneke-taal uit te leggen en aansluitend de rol toe te lichten van de partij die er meestal met je over begint: een publisher ('muziekuitgeverij' op z'n Hollandsch).
Als je een tekst schrijft (hierna te noemen: de tekstschrijver) of muziek componeert (hierna te noemen: de componist) ben je auteur en dus houder van auteursrechten. Schrijf jij 100% van de muziek van een song en een ander 100% van de bijbehorende tekst dan bezitten jullie allebei 50% van het auteursrecht op zowel tekst als muziek voor deze song. Lees dat nog maar 'ns langzaam terug. Het is de reden waarom Paul nog steeds met Yoko moet overleggen.
Doe je het met z'n drieën dan bezit ieder van jullie 33,3% van zowel tekst als muziek, ongeacht wie waaraan het meest heeft gewerkt. En zo verder. Als je slechts meespeelt op een opname (dus alleen te horen bent en niet meeschreef) of een opname produceert, bouw je naburige rechten op.
Doe je het met z'n drieën dan bezit ieder van jullie 33,3% van zowel tekst als muziek, ongeacht wie waaraan het meest heeft gewerkt. En zo verder. Als je slechts meespeelt op een opname (dus alleen te horen bent en niet meeschreef) of een opname produceert, bouw je naburige rechten op.De geldstromen rond auteursrechten vallen onder de verantwoordelijkheid van BUMA/STEMRA. Zij zorgen ervoor dat muziekauteurs (= tekstschrijvers & componisten) de vergoeding ontvangen waar ze recht op hebben.
BUMA ontvangt en betaalt uitvoeringsrechten door wanneer je muziek op TV, radio, in reclames, films, games, kroegen en clubs te horen is (live gespeeld of gedraaid door de DJ).
STEMRA ontvangt een vergoeding van je platenmaatschappij voor het persen van LP's, CD's en comprimeren van je muziek tot downloads en ringtones. Dit zijn de zg. mechanische rechten. Deze hangen dus samen met de productie van geluidsdragers.
Vergoedingen voor naburige rechten worden geïnd en verdeeld door SENA. Daar krijgen je sessie-gitarist en producer dus hun geld van.
Een paar praktijkvoorbeelden:
- Alle radiostations die muziek draaien betalen per gedraaide track een vergoeding. Hetzelfde geldt voor TMF en MTV die clips (en dus muziek) draaien.
- Een kroeg die muziek draait moet daarover een vergoeding afdragen.
- Een club betaalt standaard een vergoeding voor het feit dat jij je songs daar live uitvoert en de DJ na afloop andermans plaatjes opzet.
- Tiësto houdt bij welke plaatjes hij mixt op Sensation.
- Een reclamebureau of zijn opdrachtgever betaalt voor het gebruik van jouw track in hun commercials.
- Voor het persen en uitbrengen van CD's betalen platenmaatschappijen per exemplaar een vaste afdracht voor mechanische rechten. Die vergoeding betaal je ook als je in eigen beheer CD's laat persen.
Vanmiddag licht ik deze 6 punten toe.
maar Yoko heeft geen Beatle liedjes geschreven en mag wel meebeslissen. totaal krankzinnig!
BeantwoordenVerwijderenals je de pijp uit gaat moet het gelijk het publieke domein in, vind ik!
Die dag is niet ver weg zoals uit deze post bleek, Marco.
BeantwoordenVerwijderenen nog iets: hoe weet de BUMA wat een kroeg draait? jajaja. zijn wij hier voor de BUMA? als een kroeg mijn muziek draait dan weet ik 1 ding: daar zal ik NOOIT een duppie via de BUMA van terugzien!
BeantwoordenVerwijderenCheck back vanmiddag, Marco. Verheldert e.e.a. (maar niet alles).
BeantwoordenVerwijderenOver de pro's en con's van BUMA kom ik ook (zijdelings) te spreken, maar vandaag behandelt De Bovenmeester alleen de theorie. Voor de weinig ervaren muzikant is dat al taai genoeg. Die wordt alleen maar afgeleid door cynische grapjes van jouw en mijn kant ;-)
Aandachtspuntje m.b.t. produceren: volgens de wet (en dus ook volgens SENA) ben je enkel en alleen de producent van een opname als je de financiele en/of organisatorische verantwoordelijkheid ervoor genomen hebt.
BeantwoordenVerwijderenZou heb ik ooit voor nop een single opgenomen voor een bevriende band, in de veronderstelling dat ik via de SENA wel een vergoeding zou ontvangen als het een succes zou worden. Ik stond immers als "producer" op het hoesje... maar dat is dus NIET hetzelfde! Juridisch gezien, heb ik geen rechten op de gemaakte opname. De band heeft mij immers "ingehuurd" voor 0 euro en is eigenaar van de master.
Dat was een goeie les om te leren...
Dat was ook het einde van die vriendschap neem ik aan?
BeantwoordenVerwijderenHet was in dit geval onwetenheid aan beide kanten, dus ik neem het ze niet heel erg kwalijk. Ik had natuurlijk ook gewoon van tevoren moeten uitzoeken hoe de vork in de steel zit...
BeantwoordenVerwijderen