The Long Tail: gelul? (slot?)

Onderzoeker Willem-Jan Prenger filosofeert vrijblijvend verder over The Long Tail: "Afgezien van de oplaaiende controverse of deze wel of niet bestaat, is duidelijk dat het verwerven van muziek, producten en productinformatie over verschillende - slecht waar te nemen - kanalen verloopt. De aankoopstatistieken van iTunes of Bol.com zijn maar een deel van de consumptie en uitwisseling van muziek. Het topje van de ijsberg mijns inziens. Ik zou de volgende stelling willen poneren: door deze multi-channel mogelijkheden om muziek te vinden en verkrijgen (en dat betekent niet altijd kopen...) neemt de smaakhorizon van veel mensen toe. Stel nu dat iemand houdt van artiest X, 5% van X koopt en de rest van zijn muziek krijgt of downloadt. En stel nu dat iemand door deze horizonverbreding, door social networks, maar ook Last.fm en andere tagging-achtige communities, naast X ook Y en Z leuk gaat vinden. En ook daar 5% van koopt. Dan heeft hij per saldo meer uitgegeven aan muziek!"

Dat zou machtig mooi zijn, Willem-Jan! Sander Limonard is onderzoeker bij TNO en één van de auteurs van het onderzoeksrapport over de economische en culturele gevolgen van file sharing voor muziek, film en games. Dit rapport werd afgelopen weekend op Noorderslag aan OCW-minister Plasterk gepresenteerd. Erwin haalt een paar interessante citaten uit dat rapport en weblogger Marie-José Klaver van NRC schrijft er ook over (Wouter Rutten van de NVPI wist niet hoe snel hij moest reageren!). Sander zegt over The Long Tail en de horizonverbreding die Willem-Jan suggereert: "HET artikel op dit gebied is wat mij betreft dat van Anita Elberse, die ook in discussie gaat met Chris Anderson [= de auteur en 'uitvinder' van The Long Tail. Het artikel waar Sander naar verwijst is van Harvard Business Review en helaas niet vrij toegankelijk]. Eén van de conclusies: sociale aanbevelingen zijn niet de drijvende kracht achter marketing van niches. Het zijn vooral de partijen die het grote publiek bedienen, die mensen vanuit de 'head' de 'tail' insturen: eerst de video op MTV ontdekken, daarna op YouTube zelf on-demand bekijken." Norbert heeft dus toch gelijk?

Willem-Jan signaleert in zijn ogen iets belangrijkers: "De ethiek onder jongeren als het gaat om het betalen voor content en hoe dat zich ontwikkelt. Opvallend is dat zowel iTunes als de App-store voor de iPhone [zie deze serie] laten zien dat er behoorlijke omzetten gegenereerd kunnen worden. Wat ze gemeen hebben is het relatief lage prijspeil per eenheid. Er wordt gediscussieerd of €0,99 per track teveel of te weinig is [vanavond kun je zien wat ik daar van vind], maar in vergelijking met een CD van €20 is het een laagdrempeliger medium. Gevoegd bij de laagdrempelige omgeving waarin je het enorme aanbod kunt aanboren lijkt het een businessmodel dat goed werkt. Apple heeft hetzelfde model losgelaten op software verkoop voor hun iPhone en ook in dat systeem, waar het prijspeil van kleine applicaties ligt tussen €0,79 en ± €7,99 en veel ook gratis zijn, wordt enorm veel gedownload. Hoewel het 'kleine' applicaties betreft, is het een heel ander prijspeil dan de gemiddelde shareware ($15 - $50).

Consumenten en zeker jongeren raken gewend aan de toegankelijkheid van een heel breed assortiment en lijken bij micro unit prices bereid tot betalen, al is het een klein percentage van hun totale collectie. Ik ben benieuwd wat er gebeurt als door piraterij een voor hen merkbaar negatief effect op het aanbod ontstaat. Binnen een heel andere context ken ik een niche markt van games die bij software-ontwikkelaars uit de gratie was geraakt (hoge kosten, kleine markt). Nieuwe producten die nu ontwikkeld worden voor die niche worden gretig gekocht door die community, vooral uit 'sponsor-overwegingen'. Sommigen kopen het product zelfs meer dan eens; zij voelen de verantwoordelijkheid om als koper bij te dragen aan de continuïteit van dat kwetsbare marktsegment! Op fora wordt dit expliciet geventileerd en tot groepsnorm verheven." Herkenbaar, op eerdergenoemde iDisk die ik deel met zo'n 70 mensen is dat ook de norm. Vraag is even hoeveel bezoekers zich daar aan houden... Willem -Jan vervolgt: "Nogmaals, ik weet te weinig van de muziekindustrie om een parallel te kunnen trekken, maar kan me voorstellen dat een dergelijke ethiek zich onder muziekliefhebbers kan ontwikkelen als hun favoriete genre, ster of stijl dreigt te verdwijnen als gevolg van piraterij en dalende inkomsten."

Tot zover "een uit de losse pols geschoten antwoord", aldus Willem-Jan. "Weinig wetenschappelijk wellicht, maar ik vind het onderwerp te intrigerend om er niet op de reageren. Daarbij zag ik dat je in Koos Zwaan een wetenschapper hebt gevonden die wel in de materie zit, dus is de druk van de ketel!" Dank voor je persoonlijke maar niet minder interessante bijdrage, Willem-Jan. Wie nog verder wil lezen verwijs ik graag naar het artikel van Sander Limonard op Frankwatching, waarin hij ingaat op voorwaarden voor een haalbaar Long Tail businessmodel, en Het einde van de Long Tail. Ook jij bedankt voor je bijdrage, Sander!