4 september 2012

Controverse: de doorbetalingen van #Spotify

Afgelopen week opnieuw veel gedoe over vergoedingen van streaming services als Spotify, Deezer, Pandora, iTunes Match en met afstand het grootste platform ter wereld, vergeet dat nooit: YouTube.
The Next Web: How much does an artist make from a single stream of a song on iTunes Match and Spotify? Cijfers en data worden gedeeld. Tegelijk wordt opgemerkt dat beide kampen, zowel artiesten als streaming services, om verschillende redenen zeer terughoudend zijn in het verstrekken van deze gegevens; Lefsetz wond zich eerder op over dat gebrek aan transparantie. De conclusie en het advies aan muziekliefhebbers? 'If you hear a band that you love on your favorite streaming service then buy their stuff outright from wherever you can find it. Because they’re not exactly raking in the dough for streaming.' Grizzly Bear deelt die mening: Pro record stores, against Spotify (= Twitter-rant verzameld door Atze).

Maar er zijn ook andere geluiden: 'What do people expect from a service that costs $25 a year? In that payment, Apple has to both pay its own server bills for a year, make payouts to the respective artists of every song you stream for a year, and make their own profit.' Een mening die wordt gedeeld door Billboard, dat eveneens cijfers deelt over inkomsten van artiesten (via Werner): 'Reading about Spotify per-stream payouts may cause a person to compare these royalties to the revenues of iTunes and CD purchases without regard for the volume of streams or the period of time over which an artist can receive streaming royalties. This often leads to feelings that artists are underpaid by subscription services based on the historical rates of payments for downloads and physical items. Such a conclusion cannot be reached without taking into account volume of streams and the period of time over which royalties are collected.' Om die periodes, de omvang van streams, digitale verkopen en groei in inkomsten daarna met elkaar te vergelijken.

In Nederland doet Digimuziek iets vergelijkbaars op kleinere schaal, met als voorlopige conclusie: 'Spotify groeit fors, de uitbetaling per stream niet.' Maar Digimuziek is daar niet zuur over: 'Meer inkomsten via Spotify moeten komen door toename van het aantal streams.'

Het is duidelijk: streaming is weliswaar in opkomst, maar nog steeds zeer in ontwikkeling. Op dit moment is dat vaak een eufemisme voor 'betaalt weinig'. Mijn mening? Muzikanten, journalisten, gebruikers en critici vergelijken streaminginkomsten te vaak met inkomsten uit fysieke verkopen en iTunes: €12 à €15 voor een cd, €0,99 per track of €9,99 voor een digitaal album. Die vergelijking is onzinnig: streaming kan beter vergeleken worden met inkomsten uit airplay op radio (daarover deden Marinus en Michiel eerder een boekje open). In vergelijking met radio hebben Spotify en Deezer nog een weg te gaan, want 1 stream is nog steeds slechts 1 luisteraar bereikt of 1 luisterbeurt, terwijl 1 radioplay duizenden en soms zelfs miljoenen luisteraars bereikt. Dat Spotify per stream, laat staan per play, vergelijkbare bedragen zou moeten betalen als 3FM en 538 is dus ook waanzin. Spotify is nog een baby, misschien net een peuter. De komende jaren zal het aantal gebruikers van deze en vergelijkbare streamingdiensten aanzienlijk moeten groeien, en daarmee de inkomsten voor muzikanten en artiesten.
Wat ik verder weet? Dat de beweging van bezit naar toegang, van kopen naar streamen, zal doorzetten en niet is tegen te houden. Kopen (op vinyl of cd), streamen, betaald en onbetaald downloaden bestaan voorlopig naast elkaar, zoals ik uitleg in deze twitterdiscussie. Resultaten uit het verleden wijzen uit dat het verstandig is om vooraan te staan bij niet te stoppen ontwikkelingen, muzikale en technologische revoluties. Anders mis je de boot en staat straks achteraan.

Grizzly Bear en enkele andere bands, muzikanten en producers beweren dat Spotify ze te weinig betaalt, daarmee suggererend dat inkomsten in het verleden beter waren of geweest zouden zijn. Onzin: underground bands als Grizzly Bear zouden ook in 1950, 1960, 1970, 1980, 1990 en 2000 een fractie hebben verdiend van wat Elvis, The Beatles, Eagles, Madonna, Spice Girls resp. Coldplay ontvangen. De muziekindustrie heeft al decennialang een uiterst smalle Top 10 grootverdieners, dan een hele tijd niks, en tot slot een enorme poel klein grut. Dat is in Nederland niet anders: na Borsato, Bløf, Tiësto, Afrojack, Nick, Simon, Ilse, Guus, Armin en Anouk is het lange tijd stil. Die wetmatigheid geldt in meer branches. Relatief nieuwe diensten als Spotify, Deezer of internet veranderen weinig aan die ongelijke verdeling van bereik, fans, sales en inkomsten, hoe mooi die nieuwe plaat van Grizzly Bear ook is. Ruim leven van je muziek is en blijft lastig als je niet over Dromen Zijn Bedrog en Paradise zingt.

Dat laat onverlet dat transparantie, zowel vanuit streaming diensten, labels als artiesten, zeer gewenst is. Anders is de nieuwe situatie geen haar beter dan de oude.

UPDATE: in de comments woedt een discussietje in hoeverre Grizzly Bear echt 'anti' streamingdiensten is of simpelweg aangeeft waar ze het meeste geld aan overhouden. Deze tweet laat aan duidelijkheid weinig te wensen over, fans retweeten en favorieten driftig:

11 opmerkingen:

Richard Theuws zei

Wat ik op Twitter ook al zei: voor er een schatting/vergelijking komt met wat radio per stream per luisteraar opbrengt zijn vrijwel alle vergelijkingen appels/peren.

Yuri Landman zei

Grizzly Bear is geen underground band. Hun platen staan hoog in vrijwel alle jaarlijstjes. Nick & Simon, dat is pas underground buiten Nederland;) Ik denk dat de inkomsten van Grizzly Bear meer dan prima zijn, dus die Atze thread is nogal zinloos. Een verkeerd voorbeeld van een band die niets te klagen heeft.

Unknown zei

Moet het eerste jaarlijstje nog tegen komen dat doekoe schuift, Yuri ;-)

Ik vind ook dat Grizzly Bear zeurt. Vandaar.

Kaptein zei

Grizzly Bear zeurt? Man man. Jammer dat je zo kritiekloos hebt gekeken naar dat artikel met die stupide titel 'pro record stores, against Spotify'.

Grizzly Bear zegt nergens 'against Spotify' te zijn, noch beweren ze 'te weinig' geld ervan te krijgen. De door jou gestelde suggestie dat 'inkomsten in het verleden beter waren of geweest zouden zijn' is dan dus ook nergens op gebaseerd.

Grizzly Bear gaf op Twitter enkel een aantal feiten omtrent hun Spotify-inkomsten en stelden dat de beste manier om een band te supporten het kopen van het album is.

Het is een interessante discussie hoor, artiesten vs. Spotify, maar artiesten moeten niet door journalistieke slordigheid in een bepaald narratief geforceerd worden om die discussie weer aan te zwengelen..

Unknown zei

Dank voor je reactie, Kaptein.

GB's twitterrant illustreert in deze slechts een vaker gelezen en gehoorde klacht over de hoogte (laagte) van Spotify-inkomsten voor bands en muzikanten. Het punt van deze post is dat over de volle breedte gezien dat op dit moment nog niet gezegd kan worden in z'n algemeenheid. Dat punt staat wmb nog.

Doet verder ook niks af aan die andere waarheid, nl. dat GB op dit moment meer overhoudt aan 1 verkochte cd/lp dan aan 4-5 luisterbeurten op Spotify. Dat zal ook nog wel even zo blijven.

Kaptein zei

Snap ik. Wat ik jammer vind is dat Grizzly Bear's tweets gebruikt worden om dat punt te illustreren. Er zat echter veel meer nuance en veel minder statement in hun opmerkingen dan dit stuk (en Atze's titel) suggereert. Ik vind het daarom jammer wanneer nuance gebulldozerd wordt om een bepaald narratief te ondersteunen, zoals hier is gebeurd.

Digimuziek zei

Dat de artiest meer overhoudt aan 1 verkochte cd/lp dan aan 4-5 luisterbeurten op Spotify zal altijd zo blijven. De huidige uitbetaling van 0,4 cent zal hooguit met enkele tienden van centen stijgen. Meer kan gewoon niet uit bij een Freemium dienst. Alleen als we allemaal maximaal 10 songs per dag gaan streamen of als er meer in royalties-pot komt door hogere abonnementstarieven is resultaat van 70% opbrengsten gedeeld door aantal streams hoger.

Kevin zei

Volgens mij klaag GB nergens, maar geven ze puur antwoord op vragen en zeggen ze wat ze de beste manier vinden om een artiest te ondersteunen.

Yuri Landman zei

Het gegeven dat een band online aangeeft hoe je als fan hun bankrekening het beste kunt vullen, vind ik een bedenkelijke strategie. M.i. moet een band (in dit geval ook nog eens 1 die financieel verre van slecht draait) naar buiten treden over waarom ze een album hebben gemaakt of met goed nieuws over hoe leuk/interessant een festivalseizoen/videoclip of andere ervaring voor hun was. Of over politiek als ze geengageerd werk maken, ook prima.
Geleuter over geld lijkt me meer een taak voor een belangenorganisatie, platenmaatschappijen, boekers of managers.

Marco Kalnenek zei

Ik verzorg online muziekdistributie voor diverse artiesten en labels en ik constateer dat Spotify toch heel langzaam maar zeker meer inkomsten genereert voor de artiesten. Nee, het bedrag per stream stijgt inderdaad niet spectaculair en nee, ik zie nog geen artiesten die rijk worden van Spotify alleen, maar het is wel zo dat bands en labels die "goed hun best doen" (d.w.z. hun marketing op orde hebben en goed zichtbaar zijn) ook beter presteren op Spotify.

Ik denk dat het vooral ook een mentaliteitsverandering is. Zoals Niels terecht opmerkt is de verschuiving van bezit naar toegang niet tegen te houden. Je kunt daar als artiest over gaan klagen, maar je kunt er ook voor zorgen dat je al die nieuwe mogelijkheden op een slimme manier inzet. Bands en labels die dat doen, worden er mijns inziens alleen maar beter van.

Unknown zei

Heb tweet toegevoegd die vrij helder maakt hoe Grizzly Bear werkelijk over streaming denkt. Welkom in 1992.