Potjes
Eerst ruimt Willem een misverstand uit de weg: 'Het Music Xport programma mag zijn opgeheven, dat wil niet zeggen dat er geen subsidie meer is voor de reiskosten van tourende bands. Het mag tegenwoordig zijn ondergebracht bij het NFPK, maar het potje is er nog steeds [kijk maar]. We hebben er zelf in 2012 nog gebruik van gemaakt voor een tour door Canada, Amerika en Brazilië. Bij een vergelijking met Amerika zijn er zeker verschillen met betrekking tot subsidiëring, maar die verschillen zijn gradueel, niet categorisch. Om door zowel Amerika, Europa als Nederland te kunnen touren ben je voor een groot deel afhankelijk van onafhankelijke broedplekken, (voormalige) kraakpanden en andere vrijplaatsen zonder subsidie. Zalen als Paradiso, Melkweg, Doornroosje in Nederland en de Arena in Wenen, Vega in Kopenhagen en vele andere zalen zijn niet met behulp van subsidie ontstaan. Nederland is daarnaast Amerikaanser wat subsidies betreft dan landen als Zweden of zelfs Canada.'
Subsidie
'Yuri tekent aan dat éérder aan bands moet worden bevestigd of ze toursubsidie krijgen, zodat de plannen met het toegezegde budget kunnen worden gesmeed. Ik weet niet of ik het daarmee eens ben, vooral niet als we willen kijken hóe we subsidie toewijzen (visie!). Dirk merkt terecht het mentaliteitsverschil tussen Amerikaanse en Europese muzikanten op. Amerikanen zijn avontuurlijker, durven meer risico te nemen en hebben daarom de halve wereld. Wij Europeanen durven pas op tour als onze subsidie is toegekend. Niet onbegrijpelijk als je al een keer het schip in bent gegaan. Maar ik ben benieuwd welke bands nog steeds toursubsidie aanvragen en op tour gaan als pas na afloop van de tour wordt bepaald of de subsidie wordt toegekend. Maar zo steun je wel de bands die ook zonder subsidie het risico durven te nemen op tour te gaan. In ons geval is een subsidie helaas ook wel eens afgewezen en zijn we toch op pad gegaan, al hadden we na afloop een gat in ons opnamebudget. Met een afrekening na afloop voorkom je ook onnodige touruitgaven. Er zijn bands die een kort Europees tourtje in een dure nightliner doen in plaats van een goedkoop busje, omdat de kosten van vervoer (de nightliner) wel worden vergoed, maar die van hotels niet.'
Aanvullend op de vergelijkingen van Yuri en Dirk benoemt Willem nog een verschil: 'Onze muziekvoorkeur. Daarbij ligt de grens niet zozeer op de bodem van de Atlantische Oceaan, maar meer op de Nederlandse grens. In Amerika zit er een keur aan smaken tussen mainstream rock als Nickelback en undergroundstromen als metal, indie, folk etc. Een band als Foo Fighters is minder radiovriendelijk dan Nickelback, maar wordt in Amerika gretig op de radio gedraaid. In Nederland ook wel, maar bands van eigen bodem die zich begeven tussen Kane en de undergroundgenres hoor ik niet op de radio. En dat is jammer, want – als ik zo vrij mag zijn – ik denk dat de gemiddelde EHPO-lezer zich in die regionen bevindt. Waarschijnlijk de meeste muziekliefhebbers en muzikanten. Die zijn niet bezig met de hitfabrieken die Katy Perry nummers uitpoepen en op nummer 1 hits jagen, de “kluiven” uit het stuk van Dirk. Maar ook niet met de alleronderste regionen van de underground, waar niet de ambitie bestaat voor een breder publiek te spelen. Een band als De Staat hoor ik wel eens op 3FM, maar daarbuiten niet op de nationale zenders, geen wonder dat zij zich ook op het buitenland richten. Maar in Duitsland bijvoorbeeld is een band als Beatsteaks (wie?!) Pinkpopheadliner groot, maar de muziek minder toegankelijk dan de Foo Fighters. Het is jammer dat er in Nederland geen mogelijkheid is om vanuit een onderstroom boven te komen drijven. Of dat aan de smaak van De Nederlander ligt of aan de muziekcoördinators van de radio, is een kip of ei-kwestie, maar de nationale media durven in ieder geval geen leidende rol te nemen. Wellicht dat de hoorzitting daar eens over zou moeten gaan?'
Vloek of zegen?
Maar eigenlijk is deze situatie zowel een vloek als een zegen. Want ambitieuze bands worden door het gebrek aan Nederlandse aandacht gedwongen om verder te kijken dan de Nederlandse poppodia en hun “conservatieve” programmeurs, aldus Willem. 'Die mogelijkheid hebben bands als Kane en Di-rect niet. Ik durf te beweren dat er minder mensen van Kane hebben gehoord op het gemiddelde Nickelbackconcert in Amerika, dan er mensen van onze band hebben gehoord op het gemiddelde punkconcert in New Jersey. En dat is leuker dan geboekt worden in de Luxor in Arnhem.
Mocht ik nou naar aanleiding van het bovenstaande worden uitgenodigd voor de hoorzitting; ik kan er helaas niet bij zijn. Wij spelen dan in Praag, tijdens een 16-daagse, ongesubsidieerde tour door Europa.'
Nice. Dank voor je sterke stuk en het delen van jullie ervaringen, Willem. Hij heeft met zijn band een fraaie, zeer functionele site, met muziek, zit op Facebook en Twitter.
7 opmerkingen:
Heel goed, dit stuk. Het is vrijwel één op één in lijn met mijn ideeën/voorstellen/ervaringen.
Hier wat feedback.
Over subsidie en verlamming. Dat is correct en mijn ervaring met een aantal instanties in NL die te langdurig structureel subsidie hebben ontvangen. Ik heb een blacklist voor de raad van cultuur beschikbaar van onwillige partijen die met hun handelen grenzen aan concurrentievervalsing;)
Heel goed dat er nog wel een export-subsidie is, daar was ik niet van op de hoogte. Ik betaal in Europe mijn eigen reizen. Ik reis alleen, dus dat is niet zo schokkend hoog en doe enkel aanspraak op subsidie als ik het met mijn omzet niet gedekt krijg of als het te tricky wordt, dus bij evenementen die buiten Europa plaatsvinden. In Europa heb je ook geen duur werkvisum nodig. Ik vind het redelijk dat ik VS-subsidie krijg zolang dat belachelijk dure werkvisum ook betaald moet worden, terwijl je cultuur/educatie komt brengen.
Willem haalt heel verstandig de broedplekken en ex-kraakpanden aan. De kern van popcultuur komt inderdaad voort uit kraakcultuur. Het is om die reden schadelijk dat kraken verboden is geworden. Ik begrijp de aversie van rechts tegen kraken, maar cultuurkraak (Gallerie Schijnheilig) moet zsm weer gedoogd/legaal worden wil je popcultuur/tegencultuur fris en initiatiefrijk houden. We hebben geen gesubsidieerd pand nodig van een paar miljoen. Een lege school of fabriek op een afgelegen plek kan net zo functioneel zijn of zelfs beter. Zie bijv. hoe goed Asteriks (0 subsidie, soort anti-kraak zaal die draait op vrijwilligers) draait en hoe lamlendig Romeijn (gesubsideerd poppodium) functioneert in Leeuwarden.
Over het eerder toekennen van subsidie kan ik eenvoudig de reden geven. Een werkvisum voor Amerika (lees het Harry Merry gevangenisverhaal op 3voor12/Rotterdam wat het gevolg is als je dat niet hebt als je dat visum niet hebt) moet je ± 6 mnd van tevoren aanvragen. Een toursubsidie mag je niet eerder aanvragen dan 3 mnd en meestal krijg je dan binnen 4 weken antwoord. Dus 2 mnd van te voren weet je pas met zekerheid hoeveel je budget is. In mijn geval (40 jr, gezin met 2 kinderen en dit werk is mijn hoofdinkomen) kan ik niet op een dergelijke wankele basis mijn beroep (cultuureducatie, niet zozeer enkel muzikant) uitvoeren. Ik denk dat iedereen het erover eens is dat dat logischer in elkaar gestoken moet worden. Logischer bijt niets en veroorzaakt geen luiheid. Integendeel, ik kan de logistieke planning beter opzetten en meer omzet generen met een tour dan met een of twee evenementen. Winst voor de belasting.
Ik wil nog even terugkomen op de aanname dat Amerikanen avontuurlijker zijn. Dirk gaf in zijn stuk aan dat dat mogelijk kwam omdat zij ooit de plas overstaken en onze voorouders te lui/laf waren en dus niet avontuurlijk genoeg. Ik heb daar nog eens over nagedacht. Als je die gedachte doortrekt, zou je ook kunnen zeggen dat de negers uit Amerika niet hard genoeg renden of zich te snel lieten foppen door slavendrijvers en de slimme negers in Afrika zijn achtergebleven. Dus enkel de blanken zijn avontuurlijk en de donkere mensen niet. Dat is in contrast met de ontwikkeling van de Amerikaanse popmuziek waarin de zwarte muziek nu juist zo doorslaggevend is. De gedachte leunt nogal tegen racisme aan en is denk ik weinig gebaseerd op waarheid. NL, Duitsland en Scandinavië blinken uit in design en beeldende kunst. Bauhaus, De Stijl, Cobra, Die Neue Wilden zijn allemaal uitstekende voorbeelden van een avontuurlijke artistieke cultuur. Weliswaar geen muziek, maar hiermee lijkt me dat antropologische vooroordeel dat er te weinig avontuur in de Noord-Europese cultuur is weggenomen.
Die nightliner! hahaha! Dat is een hilarisch verschijnsel. Indd. belachelijk dat er enkel naar transport gekeken en niet naar het totale kostenplaatje. Ook een agenda-puntje voor 10 april.
En deel 2, want hij pakte het niet in 1 x:
Over muziek in de NL ben ik het niet met Willem eens. Vrijwel elke band die ik ken, heeft zijn minuut bij DWDD gehad. Een uitmuntend podium wat er nooit in de geschiedenis in NL is geweest. Ook al duurt het maar 1 minuut (er zappen 300.000 man weg vanwege die muziekminuut, dus geef ze eens ongelijk). Giel met zijn Serious Request en die Singer-Songwriter contest vind ik niet te doen, maar dat biedt een podium voor de in mijn ogen wat lulligere pretentieuze popbandjes. En dat is prima, gewoon niet mijn smaak. 3voor12 vind ik wel wat sloom waar het op tegencultuur aankomt, mogelijk zit daar het gat dat Willem benoemt. DWDD is eerder met bandjes dan de 3voor12 op de radio en dat is opmerkelijk, want je zou toch verwachten dat de VPRO meer gefocused is op tegencultuur en nieuwe ontwikkelingen dan de VARA.
Over Kane (en songfestival-Anouk, hihi): Tom Barman haalde het ook al aan. In NL heeft men de neiging om naar de UK en de VS te kijken. We zingen in het Engels bijv.. Er is hier een weinig autonome traditionele muziekcultuur die niveau heeft. Volendam is onze Charles Aznavour. Duitsland idem dito met hun Schlager. Met een dergelijk armoedige lower class muziekcultuur heb je m.i. een achterstand. In de UK en de VS heb je folk (het woord zegt het al), naast folk in de VS ook nog country, in FR de chansoniers, in ES flamenco. In NL Jan Smit. Vast een hartstikke aardige jongen, maar als je dus iets met muziek als cultuuruiting wilt doen, is het niet onlogische dat je liever succesvolle acts uit het buitenland probeert na te doen. In het buitenland zitten ze echter vrij logisch echter niet op die copy-cat te wachten. Een catch 22.
Er is overigens ook nog wel wat te vertellen over muziekeducatie. Ik spreek vrij veel buitenlanders die uitstekend op de hoogte zijn van de muziektheoretische principes die na de oorlog in modern klassiek zijn ontwikkeld. Reine Stemming in relatie tot dronem-muziek, microtonaliteit, aleatorisme, boventoontheorie en hoe zich dat verhoudt tot de logaritmische ladder alsook do-re-mi. In NL kom ik bijna niemand tegen die daar iets vanaf weet. Er wordt nauwelijk in onderwezen en het staat niet in onze muziekboekjes. Het gat tussen academische muziek en experimentele pop is hier om die reden groter dan in de VS en UK. Daar is het logisch om John Cage te koppelen aan Branca daaruitvloeiend aan Sonic Youth. Hier zijn JC en SY twee gescheiden werelden. Hi-art en noise uit de tegencultuur ontmoeten elkaar niet. De enige uitzondering is The Ex die wel herkend worden door Han Bennink en Jaap Blonk en dergelijke. En ook andersom.
Hoi yuri, mooi dat onze ervaringen overeenkomen. Nog wat puntjes die jij aanhaalt in je reactie:
Werkvergunning/visa; we hebben 4 keer in Amerika getourd zonder ook maar één keer een werkvisum te hebben aangevraagd. Ik weet dat het de veilige, officiële weg is en ik ken de verhalen van bands die betrapt zijn en nu het land niet meer inkomen, maar als je het nuchter aanpakt is een visum echt niet nodig. Wij hebben altijd met lokale bands samen getourd, scheelt bovendien backline en bushuurkosten en ter plekke merch laten drukken. Zo kun je gewoon als tourist de grens over.
Daarnaast hebben wij een andere intentie als we in Amerika of een ander onontgonnen gebied gaan touren. We doen het alleen als we er zelf de middelen voor hebben. Als een subsidie de kosten dan vergoedt, schitterend. Zo niet, geen man overboord.
Het schil in avonturisme tussen NL/Noord-Europa en Amerika onderschrijf ik wel, alleen niet per se vanwege de pioniersgeest van een paar generaties terug. Meer omdat de Amerikaanse arbeidsmarkt flexibeler is en de verzorgingsstaat minder sterk is dan hier. Kort door de bocht: Amerikanen zullen eerder hun baan opzeggen voor een band of een mooie tour omdat de vastigheid van een vaste baan zwakker is en het vangnet ontbreekt als ze ontslagen worden. Of een Amerikaan nu zelf ontslag neemt ivm zijn muziek of over een tijdje ontslagen wordt en ook zonder inkomen zit, maakt weinig verschil. Wellicht dat de stijgende werkloosheid in NL ook een mentaliteitsverandering met zich meebrengt?
Het DWDD-minuutje. Zeker beter dan niks, maar in mijn ogen toch wel een zwaktebod. Als het popklimaat in NL het daarvan moet hebben is het karig gesteld. Eerder een uitzondering op de regel dan een bevestiging dat het goed gaat. En eigenlijk is het DWDD-minuutje ook geen duurzame bijdrage aan het popklimaat. Ik houd het niet bij, maar ik zie weinig bands terugkomen, het lijkt erom een nieuw talent te ontdekken, maar ik zie weinig talenten duurzaam ondersteund en teruggevraagd worden. Maar wellicht is hier ook een kentering zichtbaar, Toppop en het hele muziek op 3-initiatief vind ik een stap voorwaarts. In ieder geval langer dan een minuutje.
Yuri, veel plezier en succes op 10 april! Ik ben benieuwd naar de uitkomsten.
Die werkvergunning heb ik ook nooit aangevraagd, omdat dat dus niet meer ging. Ik wist niet of ik ging en toen ik ging kon het al niet meer, dus dan maar de gok nemen.
De 1e keer was met the Moi Non Plus ivm een SxSW show. Dus de schuld van te laat lag daarbij bij het NPI. 2e keer was ik er op uitnodiging van Georg Tech University en dan vragen ze niet zo diep door. 3e keer was ik bijna de lul, net als Harry Merry. Ik kon me er nog net doorheen praten, maar ik had het wel pittig en het was op het randje. Probleem in mijn geval is dat ik niet al toerist kan, omdat mijn koffer vol klusgereedsschap zit en dat is toch wat lastig uitleggen. Bovendien ben ik bekend als YL en op google zijn ze er in 2 minuten achter wat ik kom doen.
Al met al dus bij lange na niet risico-vrij en klakkeloos accepteren dat je een beetje handig moet zijn aan de grens, vind ik geen juiste koers. Er meot kritiek geuit worden op de onwerkbare situatie. Het slaat namelijk nergens op in verhouding tot de omzet en risico's om NL artiesten te weigeren aan de grens van een land dat economisch minder goed presteert dan ons eigen land. Maar ja, wij zijn pot smokers en we hebben prostitutie, dus fout. Alsof wij die twee flats omgelegd hebben.
Ik ben niet met het ontginnen van onbekend terrein bezig, maar met een cultuureducatief bedrijf waar ik een inkomen uit moet zien te verschaffen. Dat is inderdaad anders. Avontuur is leuk, maar niet ten koste van onvoorzienbare risico's die verlies kunnen generen ipv winst.
Mijn idee is dat artiesten altijd grotendeels aan de onderkant vd maatschappij leven. In geval van de VS vaak onder/tegen de armoedegrens aan. Dat maakt je strijdbaarder ja. Maar is dat per se gezond. Ik heb liever een Jason Molina die zijn rekening kon betalen, dan de toestanden die hij mee heeft gemaakt. Vanuit sociaal perspectief vind ik de adoratie voor het VS systeem dus nogal krom en visieloos. Beter is het om een leefbare situatie te creeren voor artiesten. Het stigma dat armoe kunst veroorzaakt, gaat maar deels op. Onrust (innerlijk of door de maatschappij veroorzaakt) veroorzaakt kunst, dat is iets anders en breder dan enkel financiele armoe.
Daarop aanvullend. De 2009 crisis is niet goed voor NL, echter in mijn omgevind verdiende al niemand ene drol en ik heb sterk de indruk dat crisistijden juist heel gunstig zijn voor artiesten. Er moet worden nagedacht hoe je situatie te verbeteren. Dat doen artiesten al van nature. Mijn omzet kwam pas in 2009 en verdubbelde ongeveer elk navolgend jaar. Niks crisis dus, kom maar op met die volgende:)
en deel 2 (het is wel raak vandaag, misschien iets bondiger typen)
Het DWDD-minuutje is niets om op af te geven. Het is de VARA, daar horen jij en ik gewoon niet, ook al zat ik er 1x wel per ongeluk en wist MvN (onvoorbereid) niet zo goed wat mijn werk nu eigenlijk inhield. Soit, promo en verder okee. De mensen die dit soort werk leuk vinden, zoeken wel verder op internet.
Je gevoel van negering vanuit de pers zit bij de VPRO die verstek laat gaan. Corton is hartstikke aardig als persoon denk ik, maar uiteraard nogal een vreemde keuze van de VPRO geweest. Die hoort bij BNN. Die is weg, maar ook Roosmarijn en Veenstra heb ik nog nooit 1 inhoudelijk woord horen zeggen over relevante tegenmuziek. Microfoonbabbelaars. OOR als informatief medium is zo mogelijk nog een groter drama.
Er zit een informatiegat tussen DWDD en cultuurmuziek-websites als bijv. Kicking the Habit of Fileunder.
Dat muziek-op-3 initiatief heb ik me nog nauwelijks in verdiept. Laat me raden: Het wordt gepresenteerd door die gast van de Heideroosjes of Leon Verdonschot. Leo Blokhuis als geschiedenisleraar. Gasten: Torre en Roosbeef, Lucky Fonz III, Anne Soldaat, Elle Bandita, Tim Knol, de Nits, die gasten van De Jeugd, Polska en nog een Nederhoprapper waar ik nog nooit van heb gehoord. Dat zit allemaal ook al wekelijks primetime bij DWDD akoestische covertjes te spelen voor een kijkerspubliek van 8.00.000. Dus waarin ligt exact de stap voorwaarts van dat initiatief?
Ik ben niet uitgenodigd op 10 april. Er zal naar mijn inschatting wat know how missen in het bedat, vrees ik. Vandaar dat ik aan het typen sloeg en daarover de SP inlichtte die zich gaan inlezen.
Aanvullende vraag. Jij schrijft: 'Met een afrekening na afloop voorkom je ook onnodige touruitgaven.'
Die mocht ik dus niet indienen. Ik had zelf dus ook al bedacht, dan kijk ik wat ik in kan plannen na de goedkeuring en vul de tour daarna aan en stuur een rectificatie naar FvdP, maar dat mocht niet. Alles moest van te voren ingediend worden en er kon geen aanvulling ingediend worden.
Super krom.
gr,
wow..
amazing..
Een reactie posten