James Dean = 80. Daarom: Perfect #CarCrashSongs (according to @atzedevrieze)

Wat een briljante verzameling, bedacht op Twitter, verzameld en samengesteld door Atze. Dit zijn de Perfects waarom we de serie ooit begonnen zijn.

Atze: ''That guy's gotta stop... He'll see us.' Dat zouden de laatste woorden zijn van James Dean, de filmster die legendarisch werd door zijn heldhaftige dood in 1955, achter het stuur van zijn zilveren Porsche 550 Spyder. Want nee, Donald Turnupseed zag hem niet. James Dean brak zijn nek en overleed op weg naar het ziekenhuis. Mede door de film die na zijn dood uit zou komen - Rebel Without A Cause, met Dean als stoere rambler - zou het auto-ongeluk voor altijd de hoogste status krijgen. Vandaag zou James Dean 80 jaar zijn geworden, hij bleef steken bij 24.

In de jaren die volgden ontstond zelfs een speciaal genre: car crash songs. Tientallen liedjes werden in de loop der tijd geschreven waarin auto-ongelukken voorkomen. En waarom ook niet? Snelle wagens zijn opwindend en auto's zijn hét statussymbool waarmee de Amerikaanse man de andere sekse kan imponeren.

Het tafereel is steeds hetzelfde. In bijna alle liedjes hebben de slachtoffers de ellende aan zichzelf te danken: ze rijden veel te hard, de radio hard aan, hebben meer oog voor elkaar dan voor de weg. Met bloeddorstig plezier laten de songschrijvers hun onderwerpen afstevenen op de meest dramatische dood die je kunt voorstellen: sterven op hetzelfde moment met je geliefde. Jong en vol onvervulde beloftes.'

HIER de 32 pareltjes op Spotify (en daar kun je ook op als je NIET betaalt. Dat is dus geen excuus!). Lang zul je leven, James Dean (en jij ook, Wilbert). Enjoy!

En ditmaal écht niet te missen: de uitgebreide track-by-track guide van Atze:

1. The Shangri-Las - Leader Of The Pack (1964)
Een klassieker in het girl groep genre, maar ook een van de beste crash liedjes ooit. Motorcrash, wel te verstaan, want Leader Of The Pack draait om een meisje dat verliefd wordt op de leider van een motorclub. Het is het ultieme bewijs dat gehoorzaamheid uiteindelijk ook nergens goed voor is. Plot in het kort: vader dwingt zijn dochter haar geliefde te dumpen. Dat doet ze, en terwijl hij met een gebroken hart wegrijdt, trekt hij nog een keer woest zijn voorwiel op, met desastreus gevolg.

2. Bill Hayes - Message From James Dean (1956)
Een klassiek gevalletje lijkenpikkerij, deze rockabilly song uit 1956. Acteur Bill Hayes scoorde een paar kleine hitjes, maar werd daarna vooral bekend als het personage Doug Williams in soap Days Of Our Lives. Koud een jaar na de tragische dood van James Dean kwam hij met deze single. Strikt genomen een waarschuwing tegen hardrijden, maar dat doel schiet hij in volle vaart voorbij. Sterker nog: dit is een fijn liedje voor in de auto.

3. Ramones - 7-11 (1981)
New York punkers Ramones hadden altijd al een zwak voor fifties en sixties pop (zie hun covers van Do You Wanna Dance en Surfin' Bird), maar zelden zo overduidelijk als in 7-11, een liedje dat zowel muzikaal als inhoudelijk teruggrijpt op de car crash hits uit de jaren zestig. 'Oncoming car went out of control / it crushed my baby and it crushed my soul now all I've / Got is sorrow and pain standing out here / In the rain the crash, shattering glass, / The sirens and pain is driving me insade oh-yeah.'

4. Kanye West - Through The Wire (2003)
Twee weken voor rapper/producer Kanye West zijn eerste single Through The Wire opnam, belandde hij in een ernstig auto-ongeluk, dat hem bijna zijn leven en zijn carrière kostte. Toen hij het nummer opnam werden zijn kaken nog bij elkaar gehouden met de draden uit de titel. Het liedje drijft op een sample van Chaka Khan-song Through The Fire.

5. The Normal - Warm Leatherette (1978)
Warm Leatherette was de enige single ooit van Brit Daniel Miller alias The Normal en bovendien de eerste single op zijn eigen Mute label, dat later furore zou maken met o.a. Depeche Mode, Yazoo en Fat Gadget. De kille, industriële track beschrijft de onaangename details van een auto-ongeluk, met een bizarre twist. 'A tear of petrol / Is in your eye / The hand brake / Penetrates your thigh / Quick - Let's make love / Before you die.'

6. Ray Peterson - Tell Laura I Love Her (1960)
Een rasechte tranentrekker, deze song waar in verschillende uitvoeringen zeker zeven miljoen exemplaren van verkocht werden. Een jong koppel wil dolgraag trouwen, maar heeft geen geld voor de bruiloft. Hij - Tommy - besluit mee te doen aan een autorace, gelokt door het prijzengeld van duizend dollar. Vragen om ongelukken natuurlijk. Zijn auto slaat om en vliegt in brand, waarna hij de memorabele laatste woorden laat optekenen: Tell Laura I Love Her.

7. Meat Loaf - Bat Out Of Hell (1977)
Met een grote glimlach zat Jim Steinman (het brein achter Meat Loaf) te vertellen in Classic Albums, een serie over legendarische albums uit de popgeschiedenis. Er moest en zou een auto ongeluk in het titelnummer komen. Sterker nog: de grootste en meest spectaculaire car crash ooit in een liedje. Het past bij het album, zo over de top en pompeus. Laat het nu maar, zei iedereen tegen hem. Het liedje duurt al zes minuten. Maar nee, er moest en zou een car crash in komen. Die kwam, met als gevolg een monsterlijk lang epos: 9 minuut 50. Deze anekdote vormt de directe aanleiding voor dit complete project.

8. Jan & Dean - Dead Man's Curve (1964)
Surfer boys Jan & Dean zijn op de top van hun roem als ze halverwege de jaren zestig Dead Man's Curve uitbrengen, een song over het gevaarlijkste stuk snelweg van Los Angeles. Hoewel het een top tien hit wordt, lijkt het liedje ook een vloek met zich mee te dragen, want 2 jaar later vliegt William Jan Berry op een steenworp afstand van de gedoemde plek uit de bocht. Hij overleefde de crash, maar kampte jarenlang met een hersenbeschadiging.

9. J. Frank Wilson & The Cavaliers - Last Kiss (1964)
Last Kiss werd voor het eerst uitgevoerd door Wayne Cochran in 1961 en zal bij mijn generatiegenoten het meest bekend zijn in de uitvoering van Pearl Jam, maar J. Frank Wilson scoorde er in 1964 een grote hit mee. Een jong koppel is op date, met de auto van zijn pa. Ze crashen, zij wordt uit de auto geslingerd en overlijdt, waarop hij vroom prevelt: 'She's gone to heaven so I've got to be good, so I get to see her when I leave this world.'

10. The Smiths - There Is A Light That Never Goes Out (1986)
Strikt genomen geen car crash song, want het blijft bij een fantasie, die wel aanhaakt bij de tradities van het genre. Het auto-ongeluk als ultiem romantische dood, veel romantischer dan samen oud worden (eat that White Lies!). 'And if a double-decker bus / crashes in to us / to die by your side / is such a heavenly way to die." Extra sterk liedje door een tweede laag in de coupletten. "I never never want to go home / because I haven't got one anymore.'

11. Jacques Herb - Manuela (1971)
Samen met Normaal's Oerend Hard wedijvert smartlappenzanger Jacques Herb om de titel beste crash-song uit de Nederpopgeschiedenis. Manuela, het liedje waar Herb al veertig jaar op teert, en waarvan hij het succes nooit heeft kunnen evenaren. Melodramatischer en theatraler wordt het niet, zelfs niet in dit genre. Ze reden door de nacht, de radio zacht, het leek een eeuwig refrein, tot die fatale bocht en de legendarische woorden: 'Wat heb ik door mijn schuld haar aangedaan.'

12. The Cadets - Car Crash (1960)
Car crash doo-wop? Jazeker. The Cadets was een groep uit Los Angeles, die ook optrad onder de naam The Jacks. In 1956 scoorden ze een Amerikaanse hit met het liedje Stranded In The Jungle. Dat dit Car Crash geen hit werd is niet zo verrassend: het mondt namelijk uit in een hysterische paniekaanval.

13. Drive-By Truckers - Days Of Graduation (2001)
Sinister liedje, zo lijkt het lange tijd, dit Days Of Graduation. Hij zit met gespleten schedel achter het stuur, zij levend maar geplet tegen het dashboard. Ze kan niet anders dan gillen, twintig minuten lang, tot de sirenes haar overstemmen. En dan ineens een grap in de slotzinnen. Een knipoog naar een Lynyrd Skynyrd-klassieker over levenslust. 'The paramedics could hear 'Free Bird' still playing on the stereo / You know it's a very long song.'

14. The Sugarcubes - Motorcrash (1988)
Een jonge Björk zingt hoe ze vanaf haar fiets ooggetuige is van een motorongeluk op de snelweg, waarbij vader, moeder en kinderen betrokken zijn. Even rekenen doet vermoeden dat we toch echt met een auto te maken moeten hebben. Hoe dan ook, het gaat er bloederig aan toe. Maar in plaats van de familie naar het ziekenhuis te laten vertrekken, neemt ze hoofdpersoon de moeder mee naar huis, waar ze haar verzorgt met… jazeker… koekjes en melk.

15. Kiss - Detroit Rock City (1976)
Detroit Rock City, de derde single van het klassieke album Destroyer, is een ode aan een Kiss-fan die op weg naar een concert overleed bij een auto-ongeluk. De jongen wordt niet jankerig herdacht: Detroit Rock City is een kick-ass rock song waarin te hard rijden als ultieme uiting van levenslust neergezet wordt. 'Hit top speed but I'm still movin' much too slow / I feel so good, I'm so alive / I hear my song playin' on the radio.'

16. Ferlin Husky - Drunken Driver (1954)
Zanger Ferlin Husky was een bekende naam onder de cowboys in Amerika, maar aan het begin van deze countrypreek even voor. Hij heeft een snik in zijn stem waar het complete oeuvre can Hazes bij in het niet valt. Wat een tranentrekker, deze clouloze huilscène over een man die dronken achter het stuur kruipt en zo alles weggooit dat God hem gegeven heeft.

17. Eminem - Stan (2000)
Fans doen rare dingen, zeker als rappers rare dingen rappen. Om in een keer van al het gezeik af te zijn, tovert Eminem de geflipte Stan tevoorschijn, die de rapper brieven schrijft. Met het couplet worden ze gefrustreerder, tot hij met zijn zwangere vriendin in de kofferbak van de brug rijdt. 'I hope you know I ripped ALL of your pictures off the wall / I love you Slim, we coulda been together, think about it.'

18. David Bowie - Always Crashing In The Same Car (1977)
Het auto-ongeluk als metafoor voor - de meest waarschijnlijke interpretatie - een cocaïne verslaving, die waren we nog niet eerder tegengekomen. Voor David Bowie was eind jaren zeventig het witte poeder sterker dan zijn wil een verstandig leven te lijden. Hij omschrijft zichzelf als een man die maar rijdt en rijdt op zoek naar de veilige garage, maar steeds weer brokken maakt. Geweldige song, niet in de laatste plaats door die metallic lak drums.

19. Nervous Norvus - Transfusion (1956)
Sommige mensen leren het nooit. De hoofdpersoon in Transfusion ligt net zo vaak in een ziekenhuis met een zak bloed naast zijn bed als anderen met een pint in de kroeg zitten. Zoals anderen in hun stamkroeg het vaste recept bestellen, zo kennen de doktoren zijn bloedgroep. Dit curieuze lied was een grote hit voor ene Jimmy Drake uit Los Angeles, die op dat moment al ruim in de veertig was.

20. Paul Hampton - Two Hour Honeymoon (1960)
De meest dramatisch mogelijke crash? Met je meisje naast je? Nee, met je bruid naast je! Het stel in dit praatzangliedje heeft de rijskorrels nog in het haar, de blikjes nog achter de wagon. Hij wil ongetwijfeld zo snel mogelijk naar het hotel om het meeste van de huwelijksnacht te maken, maar hij is overmoedig. 'You said we would be together 'til the last. I guess you were right, we were driving too fast.' Hij staat gedurende het hele liedje op het punt te overlijden en spreekt haar nog eenmaal toe, waarbij wel opvalt dat hij er stiekem op rekent dat ze de rest van haar leven eenzaam en gebroken aan hem zal blijven denken. Let wel: dit is een onverdunde Burt Bacherach compositie, met zalvende sax!

21. Black Sabbath - Trashed (1983)
Harde gitaren en snelle wagens gaan natuurlijk hand in hand. Zo overleed drummer Razzle van de Finse glampunkband Hanoi Rocks in 1985 toen de dronken zanger van Mötley Crüe de macht over het stuur verloor. Twee jaar eerder reed Black Sabbath zanger Ian Gillan (opvolger van Ozzy en Dio) de auto van een bandgenoot in benevelde toestand in de prak. Het leverde in elk geval een smerige heavy metal song op: Trashed.

22. Robert Mitchum - Ballad Of Thunder Road (1957)
Als de drooglegging ergens goed voor was, dan was het wel voor spannende verhalen. Zo ook Thunder Road, een film over een bootlegger die zelf gebrouwen drank verkoopt in Kentucky en Tennessee en in zijn wagen continu op de vlucht is voor controleurs. Hoofdrolspeler Robert Mitchum zingt zelf de soundtrack, een opgewekte rockabilly tune waarin het tragische lot van de held omschreven wordt. 'The law never got him, cause the devil got him first.'

23. Radiohead - Airbag (1996)
Thom Yorke heeft iets tegen auto's. In een vroege b-side bezong hij al eens zijn angst voor Killer Cars, met UNKLE maakte hij Rabbit In Your Headlights, en dan is er ook nog Airbag, van het monumentale album OK Computer. Hij schijnt in zijn jeugd eens bij een ongeluk betrokken geweest te zijn. Dat we hier met een crash van doen hebben blijkt uit slecht een klein fragment, maar je zou kunnen betogen dat het de kern van de song is: 'In a fast German car I'm amazed that I survived / An airbag saved my life.'

24. Serge Gainsbourg - Melody (1971)
De meest elegante car crash ooit komt natuurlijk op naam van de heer Gainsbourg, meesterverleider en halfgod van de Franse popmuziek. De man is in de eerste coupletten van deze zeven minuten durende albumopener volledig in de ban van de zilveren venus op de voorsteven van zijn wagen. De vleugels van zijn Rolls Royce aaien de lantaarnpalen. Hij verliest zich er zo in dat hij zelfs een prachtige vrouw - Melody Nelson - glad over het hoofd ziet. Het popje op de fiets verliest haar evenwicht, zo erg dat haar jurkje opkrult en even haar broekje zichtbaar wordt. Het loopt met een sisser af, en dat is maar goed ook, want ze moet het hele album nog mee.

25. Mark Dinning - Teen Angel (1959)
Ah, een echte topper, dit Teen Angel, gezongen door een man die nooit de baard in de keel kreeg. Veel radiostations weigerden het liedje te draaien omdat het te morbide zou zijn, maar dat weerhield Mark Dinning er niet van de nummer 1 positie in de Billboard lijst te grijpen. Morbide is het liedje trouwens zeker. Een jong stel blijft met de auto steken op een spoorwegovergang. Nobel als hij is, brengt hij haar in veiligheid, maar ze rent terug, en wordt op gruwelijke wijze verminkt door een trein. Waarom, waarom in hemelsnaam ging ze terug? De hulpverleners zien tot hun ontsteltenis het antwoord in haar hand: zijn ring. Schijnt gebaseerd te zijn op een waargebeurd verhaal.

26. Emmy The Great - Mia (2009)
Folkie singer-songwriter schijnt in Engeland fans te hebben, hier is haar debuutalbum een beetje doodgevallen. Dat geldt letterlijk voor het liefje van de hoofdpersoon in Mia. Met zijn hoofd op het stuur, welteverstaan. Zoals het een mooi dramatisch car crash verhaal betaamt, heeft de radio het ongeluk wel overleeft. Het speelt een liedje van die ene zangeres die hij zo goed vond. Hoe zat het ook alweer? 'It was either Mia, or M.I.A.'

27. Bruce Springsteen & The E-Street Band - Wreck On The Highway (1980)
Ook The Boss heeft een echte tearjerker voor ons in petto. In het slotnummer van zijn beroemde dubbelalbum The River verhaalt hij van een afschuwelijk ongeluk op een verlaten stuk snelweg. Hij waarschuwt zelf de politie en ziet toe hoe het arme slachtoffer afgevoerd wordt met de ambulance. En dan de romantiek. Avond aan avond wordt hij wakker, midden in de nacht, en dan ziet hij de agent aan de deur van de weduwe. Een schrikbeeld, dat enkel verdreven kan worden door de klamme hand af te vegen aan de slapende geliefde naast hem.

28. Swayzak - In The Car Crash (2002)
Zo'n beetje op dezelfde melodie waarop Tiga zingt over Sunglasses At Night, zingt Swayzak over een auto-ongeluk. Hippe retro electro, uit de tijd dat hippe retro electro weer helemaal mocht. Het nummer staat op hun album Dirty Dancing uit 2002. Deze track ademt ook zeer nadrukkelijk de sfeer van die andere elektronische crash classic: Warm Leatherette van The Normal.

29. The Flaming Lips - Mr. Ambulance Driver (2005)
Films met Owen Wilson, je moet er van houden. Ik heb ooit een collega gehad die zwoer bij Wedding Crashers, een film over twee vrienden die er een hobby van maakt bruiloften af te lopen om vrouwen te ontmoeten. Lachen, gieren, etcetera. Lang verhaal kort: op de soundtrack staat een liedje van Flaming Lips over een auto-ongeluk. Het zou laten opnieuw opduiken op het album At War With The Mystics. De dramatische setting is zo langzamerhand bekend: liefje dreigt te overlijden, hij smeekt de ambulancebroeders op te schieten. Want als zij niet overleefd, wat heeft het dan voor zin dat hij ongeschonden uit het wrak gekropen is?

30. Jimmy Cross - I Want My Baby Back (1965)
Heerlijk, een stukje grafschennis zo tegen het einde van de rit. De hoofdpersoon uit deze curiositeit verliest zijn meisje als hij na afloop van een Beatles-concert in aanvaring komt met … jawel… The Leader Of The Pack. 'Over there was my baby.. and over there was my baby.. and way over there was my baby.' Vervolgens ontspint zich een bizar hoorspel, dat eindigt met het geluid van een krakerig openende kist. 'Now I've got my baby back.'

31. Oh No ft. Aloe Blacc - Second Chance (2006)
Aloe Blacc inderdaad, die man die vorig jaar een bescheiden hitje scoorde met soulliedje I Need A Dollar. De beste man loopt al langer mee en verkeert in Stones Throw kringen. Net als producer Oh No, die in het echte leven Michael Jackson heet en de broer is van pionier Madlib. Net als in I Need A Dollar loopt Aloe met een lege maag rond. Hij heeft de hele week hard gewerkt en stapt om drie uur 's nachts met rammelende maag in de auto. Natuurlijk valt hij in slaap en ramt hij een andere wagen. Einde verhaal? Of krijgt hij een second chance?

32. Dave Dee, Dozy, Beaky, Mick & Tich - Hold Tight
Er gaat niemand dood in dit liedje, er komt zelfs geen auto in voor. Toch hoort hij thuis in Perfect Car Crash Songs, en wel omdat het door Quentin Tarantino onder een van de beste crash scènes ooit geplaatst werd, in zijn film Death Proof. Stuntman Mike vs de onschuldige beeldschone meisjes. Tarantino moet geweten hebben dat Dave Dee, zanger van de band, als jongeman de agent was die als eerste ter plaatse was toen de Amerikaanse rock 'n roll ster Eddie Cochran verongelukte in een klein Engels dorpje. De straat bezaaid met foto's en gitaren. Dave Dee - hij bevestigde de mythe later in interviews - speelde zelfs nog op Cochran's gitaar in het politiebureau. Hier meer over dat verhaal.

Dank voor de tips: @guuzbourg, @sseinen, @betonnie, @keesdekoning, @goedzosendar, jaccovdl, @leoblokhuis, @petraanne, @luukst, @ericlooge, @dyonschlebos, @aterlaak, @ehpo, @brokenbranches, @richardnl82, @mrjmx, @dogpower, @geertoosterwijk, @4duckie2see, @vuig, @davethijssen, @paulschwarte, @dorpswacht, @martijnvet, @marcoleijtens, @misterjurre, @indebanvan, @race_inc, @sanderbax, @erikglazenburg, @koningdevon, @roelkramer, @robvanvegchel, @ewaldverkerk, @robinwildekamp, @gijsbertkamer, @rickbuur, @schoppenaas, @bobthonissen

Tweet