Boeken: van papier tot e-book
Van de boekenwereld wordt vaak gezegd dat het een eeuwenoude industrie is. En dat klopt ook. Waar het precies startte is onduidelijk, maar de eerste tekenen wijzen naar een Chinees die in de 11e eeuw Chinese karakters gedrukt zou hebben. Tussen de 17e en de 19e eeuw echter, ontwikkelde de boekdrukkunst zich tot wat we nu nog steeds kennen.
De digitalisering van het boek zelf gaat terug naar 1971, het jaar waarin Michael S. Hart Project Gutenberg lanceerde en daarmee het e-book introduceerde. Dat maakt het e-book inmiddels al 40 jaar oud. Het duurde echter tot 2007 voordat het e-book op grote schaal zou doorbreken. Sony introduceerde zijn Sony Reader met eInk-technologie, wat zorgde voor een stroomversnelling. Aan het einde van datzelfde jaar kwam de Amerikaanse webwinkel Amazon met zijn eigen e-reader, de Kindle. Vanaf dat moment werd digitaal lezen in de VS langzaamaan gemeengoed en werd de echt grote doorbraak van digitaal lezen gecreëerd. In Nederland duurde de introductie van digitaal lezen tot de zomer van 2009, toen Bol.com startte met de verkoop van e-books in combinatie met, wederom, de Sony Reader.Boeken: groei van het digitale formaat
Er wordt vaak gezegd dat Nederland in de verkoop van e-books 3 jaar achterloopt op de VS. Als je naar de verkoopcijfers van beide landen kijkt, klopt dat ook wel. De trend die momenteel in Nederland zichtbaar is, is dezelfde als die in de VS een paar jaar geleden. Met deze wetenschap in het achterhoofd, is het dan ook niet moeilijk te voorspellen waar het in ons land heen zal gaan met de digitalisering van het boek. Het marktaandeel van het e-book in de VS is op dit moment gemiddeld 17,6% (bij sommige grote uitgeverijen zelfs al hoger) en is in de afgelopen 3 jaar met ruim 1.000% gestegen. Daarnaast heeft Amazon een aantal mijlpalen behaald, die laten zien dat het e-book inmiddels een serieus product is. Zo verkocht Amazon in juli 2010 al meer e-books dan hardcovers, een half jaar later meer e-books dan paperbacks en in mei 2011 meer e-books dan alle papieren varianten bij elkaar. In Nederland zit het aandeel e-books momenteel op 1,4% van de totale omzet, vergelijkbaar met het percentage dat de VS in 2008 had. Een aandeel van 15% in 2014 is dan ook eerder een voorzichtige voorspelling dan toekomstmuziek. Kortom, de digitalisering is ook hier in gang gezet en in Amerika inmiddels een feit.
Boeken en muziek: omgaan met die veranderingBij de digitalisering van een industrie komen er allerhande problemen kijken. Moet je je product beveiligen (DRM), hoe krijg je al je content digitaal, welke prijs kun je vragen voor de digitale variant, hoe ga je om met piraterij en wat doe je met dalende inkomsten door de verschuiving van fysiek naar digitaal? De initiële respons is: ‘probeer te behouden wat je hebt’. Bescherm je legacy, bescherm je omzet en vervolg degenen die daar aankomen. Dat was bij muziek zo, dat is bij boeken zo. En hier start de vergelijking die vaak getrokken wordt tussen beide werelden. De muziekindustrie heeft jarenlang geprobeerd te behouden wat ze hadden, en hoe ze dat vergaan is, is inmiddels duidelijk.
Als de boekenwereld één ding kan leren van de muziekindustrie, is het wel dat je de digitalisering niet kunt stoppen. Je kunt niet anders dan concluderen dat (steeds meer) mensen digitaal willen consumeren. En een digitaal product, in een steeds verder globaliserende wereld, heeft andere eisen dan zijn fysieke evenknie. En juist die mindset, is van belang om het hoofd boven water en je bedrijf draaiende te houden.
Om te laten zien dat beide werelden veel overeenkomsten hebben, maar ook verschillen, en dat een verandering van mindset nodig is om te overleven, hebben wij ze allemaal op een rij gezet. Daarover morgen resp. overmorgen.
Deze serie is een gezamenlijke onderneming van Niels Aalberts en Timo Boezeman, met redactie, belangrijke aanvullingen en nuances van Erwin Blom, Erik Rigters en Jelte Nieuwenhuis. HIER klik je de complete serie aan.
1 opmerking:
Er is een belangrijk verschil tussen muziek en boeken: voor muziek had je altijd al een afspeel apparaat nodig, voor boeken niet. Voor boeken introduceer je nu een lees apparaat en daarom verwacht ik dat de overgang naar digitaal langzamer zal verlopen en nooit 100% zal worden.
Een reactie posten