28 februari 2013

De Amerikaanse vs. de Nederlandse en Noord-Europese mentaliteit — een vergelijking, door @DvanCoevorden

Gisteren las singer/songwriter Dirk van Coevorden Het Amerikaanse popklimaat vs. het Nederlandse en Noord-Europese systeem, een uitgesproken blogpost van Yuri Landman. 'Interessant stuk met een titel die de lading dekt', aldus Dirk. 'Ik antwoordde op @ehpo’s tweet dat ik het interessant vond, maar ook graag iets had gelezen over het verschil in mentaliteit onder muzikanten. Hij daagde mij uit om deze toevoeging te schrijven, dus bij deze mijn poging!' Vijf punten waarin Amerikanen en Europeanen verschillen in Mentaliteit:
  1. Ambitie. De U.S.A. is een groot land met niet al te goede sociale voorzieningen; Europa is een continent dat bestaat uit meerdere landen met betere sociale voorzieningen. Deze verschillen maken dat de potentiële Amerikaanse markt velen malen groter is en dat een nationale hit een veel hogere “pay-off” heeft in de States. Er valt financieel dus meer te winnen en acts zullen hongeriger zijn naar een vette Amerikaanse kluif dan Europese acts naar de Europese “Diet”-kluif. Daarnaast is muziek in de V.S. traditioneel een manier om aan armoede te ontsnappen en is dat in Europa veel minder aan de orde. In de U.S.A. bestaat de noodzaak om harder te werken en beter te zijn dan de competitie. In Europa zijn we wellicht collegialer en hebben meer met Kunst. In Amerika is muziek een ambacht, in Europa noemen we het “Kunst”.
  2. Competitie. Al zouden er procentueel gezien even veel muzikanten wonen in Amerika als in Europa, dan nog is de competitie voor die ene vette kluif groter omdat het er maar een is. De Europese “Diet”-kluif is misschien wel niet zo vet, maar je kan er meer van eten; ieder land heeft zijn eigen hitlijst waar je een hit kunt scoren. Competitie zorgt ervoor dat je jezelf blijft ontwikkelen en doorgroeit als muzikant om beter te zijn dan de ander.
  3. Gevoel voor traditie. Europa heeft een eeuwenlange muziektraditie die we tegenwoordig Klassieke Muziek noemen, wereldwijd! Klassieke muziek die veelal leende van de regionale volksmuziek. In Amerika is geen eeuwenoude muziekcultuur, maar werd met de komst van immigranten de volksmuziek van over de hele wereld geïmporteerd, gemengd en toegankelijk (gemaakt) voor iedereen. Als je bijvoorbeeld naar Tex-Mex luistert hoor je eigenlijk Polka, onze nationale volksmuziek. Luisteren naar Amerikaanse muziek is eigenlijk als in Hamburg een hamburger eten van de McDonalds: het ding komt uit Hamburg, maar we noemen het Amerikaans.
  4. Zelfbeeld. In Europa betekent “Amerikaans” vaak “beter dan Europees”. In Amerika betekent “Europees” eigenlijk “Traditioneel en Historisch”. In Europa bestaat “Europees” niet en in Amerika is er wel degelijk een Amerikaanse identiteit die versterkt wordt door het spreken van dezelfde taal van kust tot kust. Europeanen hebben bij iedere grens die ze oversteken een taalprobleem en dat helpt niet bij het opbouwen van een Europese identiteit. Wij komen dus altijd uit een kleiner en zij uit een groot land. Als je alle Europese successen overzee zou tellen, kom je veel verder dan de handvol Nederlandse hits in Amerika.
  5. Ondernemerschap. Amerikanen zijn nakomelingen van avonturiers van over de gehele wereld, van zij die het avontuur overleefd hebben. Als we kijken naar de afgelopen 500 jaar zijn de Europeanen gebleven waar ze zaten en hebben zich gewijd aan het in stand houden van de status quo en deze langzaam verbeteren. Voor beide manieren van ondernemen valt iets te zeggen, maar degene die het meeste risico neemt valt het meeste op en dat is wat telt in de muziekindustrie.
'Kortom, het verschil in mentaliteit tussen Europese en Amerikaanse muzikanten is hetzelfde als op alle andere culturele vlakken: Amerika is en land van extremen en Europa is geen land. Onze gezamenlijke Europese cultuur is het resultaat van eeuwenlang zoeken naar consensus, terwijl de Amerikaanse cultuur gebaseerd is op individualiteit. Het mooie is dat we elkaar over en weer beïnvloeden en bewonderen. Het is toch prachtig dat Kraftwerk gezien wordt als oer-house door de oorspronkelijke dj's in Detroit en dat house de Europese dancemuziek heeft beïnvloed, die vervolgens succesvol is in Amerika.

Groot Brittannië is, zoals altijd, een uitzondering… Die gaan gewoon hun eigen gang!'

Dankjewel, Dirk!

5 opmerkingen:

Yuri Landman zei

Dank voor je reactie.
Allereerst heb je mijn stuk verkeerd geïnterpreteerd. Mijn artikel ging erover dat de US voor Europese artiesten niet de veronderstelde goudmijn is en dat hun systeem niet goed werkt (je kunt er nauwelijks van leven als tourend artiest, ook US bands niet.)
Het ging dus niet om een mentaliteitsverschil, maar over welke markt voor ons als artiest het gemakkelijkst omzet genereert.
De mentaliteit die ik in Hot Springs ervaarde zie ik ook bij De Kreun in Kortrijk en de andere voorbeelden die ik gaf. Zowel hier als daar zijn dat grote uitzonderingen.

Europe heeft 550 miljoen mensen, US 350. Waar het beeld vandaan komt dat een US hit meer oplevert dan een Euro hit blijft mij onduidelijk. West-Europa: Scandinavie, Benelux, GE, Alpenlanden, FR en UK, PT, ES, IT samen is net zo groot als de US.

Mijn stuk ging over werken in de muziekbranche als rondreizend artiest, niet hits scoren in de hitparade (wat in een andere categorie valt, 1x knallen).

Waarom muziek in de US een ambacht zou zijn en hier kunst, blijft mij onduidelijk.

Het is denk ik een gevoel dat Amerikanen harder zouden werken. Wat de plas overkomt is de top van die scene. Dus dat vergelijken met een willekeurige NL band snijdt weinig hout, er is ook genoeg lamlendigheid aan de overkant, maar dat zie je hier doorgaans niet. Ik geloof er niets van dat Tom Barman of Mauro minder 'hard zouden werken' dan Lee of Thurston. Het dogma uit armoe volgt kunst, gaat deels op (ik kom uit Veenendaal en om dat te ontsnappen moet je behoorlijk fanatiek zijn, hahaha), maar ook net zo goed niet (Barman komt uit Antwerpen, Lee uit NYC). Het enige wat erover te zeggen valt is dat kunst voortvloeit uit geldingsdrang en die kan willekeurig waar ter wereld net zo dringend zijn.

Over traditie.
Europa heeft een verdeeldere cultuur. Fransen hebben een pokkehekel aan Engelsen en hebben meer voorkeur voor franstalig. In Spanje is grotendeels spaanstalig en er is in beide landen een sterke vorm van 'hi-art folkmuziek'. Franse chansons en flamenco. Hier hebben we de palingsound die als equivalent zou moeten gelden maar toch een stuk meer lo-art is en zijn we net als Scandinavië sterk Engels-Amerikaans gefocused. Een liedje in het Engels of NL is dus minder makkelijk te verkopen in het zuiden. We maken hier vrijwel uitsluitend EN of NL-talige muziek. Dat zegt verder niets over competitiegedrag en kwaliteit. Eerder tegengesteld.

Niet in Europe is vaak Amerikaans 'beter dan Europa', in NL is dat sentiment wel deels zo, in Frankrijk juist niet bijvoorbeeld. Belgen zijn ook veel meer gericht op zichzelf dan wat EN of de US dicteert. Je kunt dus niet spreken namens de Europeaan in dit geval.

Je laatste punt 5 kan ik me in vinden. Hun voorvaders waren avonturiers, dus het is aannemelijk dat dat meer in hun genen zit.

Maar afsluitend. Mijn artikel was een uiteenzetting dat het beeld ontkracht dat korten op subsidies zakelijk slim zou zijn. Maar ook dat je het met subsidies alleen niet redt en dat het een vanzelfsprekendheid moet zijn dat er met lef gehandeld wordt en niet vanuit veiligheid, wat helaas wel vaak het geval is.
Het is dus een tweeledig verhaal, maar niet twee onderwerpen die elkaar zonder meer bijten.

Yuri Landman zei

En ik behandelde het falende beleid, met name op het gebied van export, vanwege de onwerkbare 3 mnd termijn.
Niet onbelangrijk.

Dirk van Coevorden zei

Hoi Yuri,

Dank je voor je reactie! Mijn reactie was niet bedoeld om jou stuk te ontkrachten, maar meer bedoeld om iets te behandelen wat ik in jouw stuk miste. De mentaliteiten die voortkomen uit "The American Dream" en misschien wel "de Europese Nachtmerrie"...
Europa is een gefragmenteerde markt die je stukje bij beetje moet benaderen en waar mogelijk veroveren. Hoewel Europa groter is dan de V.S. in zijn geheel is er geen enkel taalgebied in Europa zo groot als het uniforme taalgebied in de V.S.
Het Amerikaanse businessmodel betreffende muziek heeft veel nadelen, maar ook het beleid in Europa heeft nadelen. Ik heb in Nederland gespeeld met Def P & the Howling Coyotes voor soms vrijwel lege zalen waar we vanwege de subsidie die deze zalen kregen gewoon onze gage konden aftikken. Fijn dat ik geld verdiende maar tegelijkertijd ook treurig dat zowel de zaal als het management het niet noodzakelijk vonden om goed te promoten; het geld kwam toch wel binnen! Misschien dat dezelfde subsidies ervoor zorgen dat er uberhaupt plekken zijn in NL waar bands kunnen spelen, maar inspirerend is het niet.
Ik zeg ook niet dat een Tom Barman niet net zo hard werkt als een Amerikaanse muzikant, maar wel dat de gemiddeld Europese muzikant tevreden is met succes in het eigen taalgebied, zelfs als ze niet in die taal zingen. Dit fenomeen zorgt er ook voor dat artiesten voornamelijk toeren in hun eigen taalgebied. Toeren in de V.S. als Europeaan is zeker niet makkelijk en als je dat voor het geld doet, dan kan je het beter laten. Daarnaast heb ik het niet over het dogma “Uit armoede volgt kunst”, maar over het meer pragmatische “Uit armoede volgt overlevingsdrang”. En persoonlijk denk ik dat overlevingsdrang sterker is dan geldingsdrang.
Dat Amerikanen de muziek meer als een ambacht beschouwen blijkt naar mijn mening uit het feit dat er sinds jaar en dag muziek-conglomeraten zijn waar ze muziek fabriceren. New York (jazz), Nashville (pop & country) en Los Angeles ( Pop & Rock) . Er zijn daar Studiomusici, Songwriter, Producers en Performers. Specialisatie dus. Dat hebben we deels in Europa ook ( Volendam!) maar niet in die mate. Het “fabrieksmatig” maken van muziek bijt het ideaal van artiesten die zelf schrijven en spelen niet, maar het zorgt er wel voor dat als je geen inspiratie hebt dat je niet zonder komt te zitten!
De discussie over de subsidies vind ik een moeilijke en vooral waar het gaat over export van acts. Ik denk dat ik misschien wat naïef ben op dat gebied. Als ik als onbekende artiest in het buitenland wil toeren moet ik boekingen zijn te krijgen, iets wat jou blijkbaar lukt. Als die boekingen niet lucratief genoeg zijn om de kosten te dekken, moet je ze niet doen! Pionieren of niet… Als je een goed plan hebt om vervolgoptredens te krijgen uit deze pionier optredens dan lukt het je misschien wel om op de lange termijn uit de kosten te komen, maar dat vereist wel financiële armslag…

Yuri Landman zei

Yep, vrijwel alles wat je opsomt is ook mijn ervaring, lege zalen en toch een gage krijgen is m.i. voor Nederhop geen goede zaak. Ik bedrijf deels cultuureducatie en ik denk dat dat gevulde zalen wel enigszins rechtvaardigt. Je kunt er immers niet vanuit gaan dat dat snel uitverkoopt en het doel is niet zozeer entertainment, maar duurzamer van insteek. Wetenschap werkt niet op basis van populariteit, maar gaat over grenzen verleggen. Kunst deels ook, entertainment niet.

Je opmerking over de steden in de US zijn lastig te vergelijken met NL. NYC heeft 14 miljoen mensen.. De steden in NL 1 miljoen max.. Het is als Amsterdam vergelijken met Veenendaal en dan roepen dat er meer talent in A'dam loopt. Allicht.
Er zitten in Madrid meer flamenco-gitaristen dan in heel de VS. Daarmee is niet gezegd dat Madrid beter is, het is enkel anders.

Mbt export: Philips krijgt ook ook exportsubsidies. Omdat het land (werkgelegenheid) daar beter van wordt. Kunst is een goede profilering voor een land (net als sport, zie Armstrong die pr-technisch belangrijk was voor de VS). Dit is te koppelen aan het al eerder genoemde multiplier-effect. Een optreden louter zien alsof het een broodje hamburger of een stoel is, is daardoor te kort door de bocht. Anders dan bij een één dimensionaal verkoopproduct profiteert een omgeving van een kunstuiting en dat rechtvaardigt mijns insziens cultuursubsidie. Tot op redelijke hoogte. Nu is er geen exportsubsidie, dat is denk ik te krap en tegenstrijdig met de beslissing dat popcultuur tot topsegment erkent wordt (door dit huidige kabinet in het huidige regeerakoord). Als dat zo is, moet je ook over de brug komen. Dat is immers indirect beloofd door het tot topsector te benoemen.

De centrale vraag die de SP en PvdA op 10 april moeten stellen is: Als popmuziek onderdeel is van de topsector Creatieve Industrie, hoe manifesteert zich dat en wat gaat de overheid doen om de positie te verbeteren van dat deelsegment?

Lees meer over topsectoren hier: http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/ondernemersklimaat-en-innovatie/investeren-in-topsectoren

Yuri Landman zei

half gevulde zalen, ipv gevulde zalen uiteraard...