10 mei 2012

Only Seven Left doet het zo (20) - Tips om *alles* in de studio vast te leggen en te delen op YouTube

'Meteen toen we besloten in december '11 de studio in te gaan voor onze tweede cd, wist ik: dat moeten we even goed vastleggen', aldus Only Seven Left's drummer/songschrijver/filmer Bram de Wijs. 'We hadden eerder studiodagboeken gemaakt, maar het leek me tof dit keer wat meer over de liedjes zelf te vertellen. Niet alleen om mensen meer bij het proces te betrekken, maar ook om vast wat muziek te laten horen van het album dat pas anderhalve maand later uit zou komen.'
Foto: Tim Knol
In de studio
'Dus namen we onze vaste videocamera [Sanyo Xacti VPC-FH1, Sanyo VCP-L 04 SWEX lens] mee de studio in en filmden iedere dag zoveel mogelijk. Zoals je een beetje merkt aan het eindresultaat ging dat sommige dagen wat beter en gestructureerder dan andere dagen. Het werkte goed omdat we probeerden per dag een liedje af te maken. Zo hebben we de hele jam van ruim een uur gefilmd waarin het arrangement van Turn Your Head Around tot stand kwam. Een ander hoogtepunt vind ik de zangopnames vanuit de vocal booth, waarin je hoort hoeveel emotie Bjørgen erin gooit. Voor de montage was het tof om veel drumtakes te filmen, die konden overlopen in de afgemixte versie van een liedje.

Het mooie aan onze camera is dat iedereen 'em kan bedienen, het geluid goed is en er dankzij de groothoeklens steeds veel in beeld is. Bovendien is iedereen er al zo aan gewend (inmiddels zelfs producer Arno) dat-ie rustig een uur in de hoek van de studio kan staan draaien zonder dat iemand het in de gaten heeft. Dat leverde veel oprechte beelden van discussies en bloopers op.




Interviews
Bram: 'Toen we begin januari klaar waren in de studio, zocht ik een manier om alles aan elkaar te breien en vooral de ontbrekende stukjes van het verhaal aan te vullen. Er viel nog veel te vertellen over de inhoud van de liedjes en onze werkwijze. Daarvoor leken interviews met alle bandleden me de beste manier, zodat iedereen zijn visie kon geven op de songs. We vroegen bevriend journalist Tim Veerwater (OOR) om ons te interviewen, zodat we afzonderlijk van elkaar en vrijuit konden praten over de opnames. Als ik zelf zou interviewen krijg je toch een andere sfeer. Bevriend cameraman Robin Datema filmde alles tijdens een lange middag in een studio in Rotterdam. We namen ook gitaren en een piano mee, om eventueel stukjes voor te spelen. En een laptop met álle demo's en preproducties erop, om te laten horen hoeveel of juist hoe weinig er was veranderd aan een liedje.Het resultaat van de interviews zag ik dus pas bij de montage, en ik was zeer positief verrast. Iedereen had heel serieus en uitvoerig gepraat over de liedjes en Tim had ook nog wat algemene vragen gesteld over de band en onze plannen, die ik mooi kon combineren met de liedjes. Je ziet dat we het soms ongemakkelijk vinden om zo open te zijn, en dat we soms twijfelen wat we wel en niet willen vertellen. En dat in HD met een spot erop, heel mooi en eerlijk. Zeker bij Safe To Say - een liedje óver de band - zie je ons soms worstelen met de woordkeuze.

Natuurlijk bedachten we allemaal achteraf nog dingen die we hadden willen zeggen, maar er was genoeg materiaal om uit te kiezen. Ik wist zelf precies wat er in de studio wel en niet gefilmd was, dus ik probeerde daar tijdens de interviews ook rekening mee te houden. Om Tims vragen eruit te kunnen laten, was het belangrijk dat iedereen volledige antwoorden gaf, dus geen 'ja' of 'nee'. Voelt soms onwennig, monteert heel fijn.'
Montage
'De eerste docu over Higher was een aardige bevalling omdat ik veel materiaal moest ordenen en een workflow moest creëren. Ik probeerde de studiobeelden, de interviews over de liedjes en de antwoorden op algemene vragen zo soepel mogelijk in elkaar te laten overlopen, en natuurlijk zo waarheidsgetrouw mogelijk te laten zien hoe een liedje tot stand kwam. 99% van de studiobeelden die je ziet in een aflevering zijn écht op de betreffende dag geschoten. Over sommige liedjes bleken we allevijf nogal uitvoerig gesproken te hebben, en over bijvoorbeeld Is It Me waren we allemaal in twee zinnen klaar. Dat verklaart de wisselende lengtes van de minidocu's, hoewel ik er altijd naar streefde het rond de acht minuten te houden. Bij aflevering 7 ging het monteren inmiddels zo snel dat ik er makkelijk twee op een avond afmaakte. Tijdens het selecteren van materiaal vroeg ik me altijd af: zou ik dit zelf tof vinden om te zien van mijn eigen favoriete bands?'Reacties
'We plaatsten iedere maandagmiddag rond 16u (na werk/schooltijd) een docu op onze site. Zeker de eerste paar docu's konden rekenen op veel en enthousiaste reacties. Het album en de single waren toen nog niet uit, dus iedere noot muziek die te horen was werkte als teaser. De aflevering over Love Will Lighten The Dark heeft nog steeds het grootste aantal views, verklaarbaar omdat het de single is en hopelijk ook omdat het een mooi, persoonlijk verhaal is. Michiel Veenstra liet uit die aflevering zelfs een quote horen op 3FM voordat hij het liedje instartte. Muzikanten lieten weten het heel gaaf te vinden om te zien hoe het er in de studio aan toeging, fans waren blij met de nieuwe muziek en vertelden ook dat een liedje meer zeggingskracht kreeg nu ze het verhaal erachter kenden.'
Foto: Tim Knol
Volgende keer
'Toch halen de views het niet bij onze 'normale' videodagboeken. Ik hoorde iemand zeggen 'Ja, die minidocu's kijk ik nooit, ik dacht dat die alleen maar over de muziek gingen.' Tja. In de videodagboeken wordt meer gekloot maar ik vind dat er in de docu's ook behoorlijk veel valt te lachen. Misschien dat het woord 'docu' wel een saai en serieus imago heeft. Het zegt ook wel iets dat de bonus-blooper-aflevering nu al vaker is bekeken dan sommige reguliere afleveringen.

Ik zou volgende keer de algemene vragen eruit laten en zorgen dat we onder de drie minuten blijven. En ik zou nóg veel gestructeerder in de studio filmen: van ieder liedje ieder instrument, minstens één keer een volledige take. En vaker tussendoor mensen (ook producer Arno) aan het woord laten over wat we precies aan het doen zijn. De interviews zou ik ook anders aanpakken: iets over het schrijven, iets over het opnemen en iets over de betekenis. Niet filmen in een studio, zodat iedereen wat relaxter is. Misschien ook niet alle liedjes van de plaat behandelen maar vooral een paar uitzonderlijke gevallen, hoewel je dan het risico loopt net iemands lievelingsliedje over te slaan. En een ander woord voor docu verzinnen? Ik sta open voor suggesties!'

Foto: Tim Knol

Tot slot: 'Ik ben erg blij met het eindresultaat, trots op de hele serie en ervan overtuigd dat het geholpen heeft mensen warm te maken voor de plaat. Naast het kunnen vertellen van een verhaal per liedje vind ik het mooiste dat je ziet hoe intens het was: een maand lang met z'n vijven opgesloten in de studio met als enige missie een fantastische cd maken. Het was vaak leuk en gezellig, soms zwaar en beklemmend en dat zit er allemaal in. En wat betreft het montagewerk ben ik ook tamelijk opgelucht dat we geen dubbel-cd met 28 liedjes hebben gemaakt.'

Bekijk alle 11 afleveringen op YouTube »

En vergeet niet: YouTube is de #2 zoekmachine ter wereld...

14 opmerkingen:

Yuri Landman zei

Do-it-yourself is na alternatief en indie het mode-marketingwoord van nu. Die band zit op EMI, dat is niet DIY.

Unknown zei

Skip bijna 4 jaar en 19 afleveringen van deze serie terug, Yuri. Ik meen dat OSL de term DIY met verve mag gebruiken. DIY is in mijn ogen een mentaliteit, een aanpak, niet een stuk papier.

En wat betreft die deal met EMI: daarbinnen doet OSL nog steeds heel veel (het meeste) zelf, EMI verzorgt vnl. de distributie en radiopromotie.

Yuri Landman zei

De definitie van DIY is dat je zelf investeert in de plaatuitgave om autonomiteit over het product te waarborgen, zonder inmenging van de zakelijke belangen van platenmaatschappijen (zet er een synth of een danseres bij want dat verkoopt beter). Het handelen is er om belangenverstrengeling tussen kunstzinnige vrijheid en financieel gewin van een 2e partij te voorkomen.
Ook promotie/pluggen en dergelijke laat je niet over aan andere partijen, want die eten je tent leeg (dat is de grondgedachte achter geen inmenging toelaten).

Een bijkomend voordeel is dat doordat je zelf een zak geld erin hebt gestopt, je sneller geneigd bent zakelijk assertiever te handelen.

Wat Minor Threat, Dischord en Fugazi deden is DIY. Daar begon het niet mee, maar toen werd de term voor het eerst geintroduceerd.

DIY is niet zozeer verbonden aan underground cultuur. Haagse Harry is bijv ook eigen beheer en DIY. Als ik het goed herinner Lois Lane ook.

DIY lijkt heel mooi, maar kan ook grote logistieke problemen met zich mee brengen op het moment dat een artiest te groot wordt (dat was bij Sonic Youth het geval in 1989). Ook Haagse Harry had dat probleem nadat deel 2 200.000 exemplaren verkocht. Hoeveel moet je er dan van deel 3 drukken bij de release? Deel 2 was een hype, maar hoe groot was die hype. Gevolg was dat Rueb 2 jr lang met een huis vol boeken van deel 3 zat, omdat hij overdrukt had. Mooi verhaal wel:) en uiteindelijk kwam het vanzelf goed, de doosjes verdwenen mondjesmaat.

Tegenwoordig is er een sprake van een begripsinflatie rondom de termen indie en DIY. Indie op een majorlabel is onzin. DIY met een plugger/manager is ook onwaar. Dat heeft niets met autonomie te maken.

gr, Y.

Unknown zei

Als bovenstaande jouw definitie van DIY is, kan ik je verzekeren dat de deal, OSL's handelen, financiering van hun album, artistieke en zakelijke vrijheid volledig aan die definitie voldoet en het precies zo op dat papiertje staat, Yuri. Niemand heeft iets te zeggen (gehad) over (of betaald aan) die plaat en de promotie behalve de band. It's that simple.

Ook bij majors en platenmaatschappijen is sinds Fugazi, Minor Threat, Dischord, Loïs Lane en Haagse Harry een boel veranderd, zeker de afgelopen 2 jaar.

Yuri Landman zei

Ik was iets te snel en lees nu die link 'daarbinnen doet OSL nog steeds heel veel (het meeste) zelf' pas. Dat is inderdaad DIY in aanvang.
Naarmate de puggers en andere zakelijke aspecten verderop in het verhaal opduiken, neig ik ernaar om te zeggen dat het niet langer simpelweg DIY is. Dat station is gepasseerd. En daar is niets mis mee.

DIY is geen unaniem stempel voor kwaliteit, slechts een businessmodel dat voor sommige producten de beste keuze is. Met name voor niche is het handig, omdat de overhead er klein door blijft. In het vb dat ik hierboven geef, geef ik al aan dat het ook averechts kan werken bij te grote investeringsrisico's en dan is het slim om juist niet DIY te handelen.

yuri landman zei

Majors zullen wel moeten tegenwoordig;) Ze zijn niet major meer immers.

Unknown zei

DIY = geen kwaliteitsstempel idd, en ook geen marketingterm, wel een methode van aanpak wat mij betreft.

Lees die 20 afleveringen als je een keer tijd hebt, Yuri. Benieuwd wat je dan vindt van OSL's aanpak.

Marinus zei

Yuri, hoe doe je dat dan zonder plugger? Zelf je plaat uitdelen bij 3FM? Als er iets NOT done is, is dat het wel. Daar heb je toch echt een plugger voor nodig. Ik zou niet weten wat daar mis mee is. Als je niet gedraaid wilt worden, heb je die plugger uiteraard niet nodig.

Marinus zei

Ik heb je bericht nu wat beter gelezen. Ik snap wat je bedoelt. :-)

yuri landman zei

20 afleveringen! ik heb een baan, haha! Ik zal er eens induiken als ik wat tijd heb (nu druk, maar internet is mijn ziekte).

Zonder plugger is heel simpel in mijn geval. Niet naar 3FM gaan, want daar luistert toch niemand naar die ik wil bereiken via dat kanaal. En 3FM zit ook vooral niet op mij te wachten. Ook een vorm van win-win, want zij doen de houthandel en ik metaal. Ze praten mijn taal niet en omgekeerd en dat hou ik graag nog even vol zolang ik het niet nodig heb.

Op 3FM gedraaid willen worden is inderdaad niet mijn doel, het is nog net geen Sky Radio, maar dat is persoonlijk.

Je hebt de radio niet altijd nodig. Ik neem aan dat je de Gaussiaanse curve kent? Er zitten heel veel vissen in de hoofdpoel, ik ben niet van de competitie en voel me meer thuis in een klein poeltje achteraf waar je met zijn 3-en inzwemt. Onafhankelijk van alles wat moet-moet-moet volgens de regels van de muziekindustrie en onverwacht is er soms meer omzet te halen met een kleine club in het pierenbadje dan in het golfslagbad bij Sporthuis Centrum. Mijn werk is besproken op Pitchfork, CNN, The Guardian en DWDD. Ik ken geen Serious Talent band met zo'n CV. Waarmee ik niet wil zeggen dat ze kansloze muziek maken, enkel dat rennen in de richting waarin de rest rent niet altijd de beste keuze is.

Ik hoor het wel als 3FM me wil en niet, dan is dat ook prima. Ik verwacht dat ik het niet mee ga maken:)

Bram zei

Maar ehm. Het ging over video's maken van je opnameproces en hoe dat goed/leuk/effectief kan. Heb ik toch echt 100% zelf gedaan, met hulp van een cameraman weliswaar, mag dat wel?

yuri landman zei

Aha, met behulp van een cameraman!
Nee, dat mag niet.

gr, YL (streng, rigide & rechtvaardig)

Unknown zei

Dat van die vis en die poel, Yuri: helemaal waar. Ook mijn idee. En denk ook wat je uitdrukkelijk terugleest in die 20 OSL-afleveringen, zeker de eerste helft!

Yuri Landman zei

Ik ga erin duiken.

Pim attendeerde me er zojuist op dat ik ook niet straight DIY ben. Siluh Records die mijn album uitgeven volgende week is onderdeel van Universal. Daar gaat mijn imago... Even snel een nieuwe integriteitsterm bedenken, dan maar.