20 april 2012

De platenzaak die mijn leven veranderde (13)

@Tom_Beek werd betoverd in Plato. @AnneBerentsen, coördinator bij @3VOOR12gld regio Achterhoek, ex-platenzaakmeisje, zet de boel op scherp getuige bovenstaande tweet: 'Met slechts twintig jaar op de teller kan ik helaas niet meepraten over de nostalgische gevoelens die platenzaken bij andere contributors van deze serie oproepen. Ik hoor bij de mp3-generatie. Ik vond het maar stom: rondlopen met zo’n kastje en slechts stilletjes kunnen genieten omdat de muziek via die stomme dopjes alleen in jouw oren belandde. Op dat moment, een jaar of tien geleden, was er in mijn dorp nog een platenzaak te vinden. Daar was ik ook. Door de jaren heen verdwenen ze helaas. Voor de dichtstbijzijnde platenboer zit ik nu minimaal een uur in de bus. Wat mij betreft maakt dat het platenzaakbezoek bijzonder: je moet er wat moeite voor doen, maar dan heb je ook wat.Ik weet nog wel dat ik bijna 3 jaar geleden Never Be Scared/Don’t Be a Hero van Moss op de Luisterpaal hoorde. In combinatie een kopje Earl Grey en het herfstzonnetje kreeg ik spontaan kriebels in m’n buik en binnen een half uur zat ik in de bus naar Enschede om nog voor sluitingstijd bij Plato die LP te scoren. Dat ik €7 betaalde voor een buskaartje, maakte me niet uit. De hele terugweg kon ik genieten van mijn verse plak vinyl met die mooie, kleurige hoes. Als het kliekje platenzaakbezoekers een bangalijst zou beginnen, zou mijn naam groot bovenaan staan, gevolgd door het woord SLET.

Zo af en toe ontvlucht ik de Achterhoek om ergens in Nederland op zoek te gaan naar de albums die ik weiger op internet te kopen. Mijn smaak is op z’n zachtst gezegd moeilijk. Rare psychedelische garageshit die door een zogenaamde importeur voor €40 op tweedehandssites wordt gezet. Of ik nou naar de Waaghals
[net als Paul], Kroese, Concerto [allebei net als Wilbert], Rough Trade of Elpee ga [net als Maarten], ik blijf uren hangen. Ik heb ooit zelfs een heel groot gesigneerd doek van Fleet Foxes gekregen omdat ik van ’s ochtends elf uur tot sluitingstijd bij Kroese Arnhem ben blijven hangen. Die zeldzame platenzaken hebben allemaal hun eigen charme. Een eigen identiteit. Wie luistert er überhaupt nog naar de mannetjes van Pitchfork en NME als een schuchtere nerd je onder het genot van een kop koffie alles kan vertellen over alle zijprojecten van J Mascis?

Bij ‘de platenzaak die mijn leven veranderde’ denk je meteen aan positieve, in romantiek gedompelde verhalen. Het romantische beeld ken je uit verhalen van ouders en kennissen, maar zodra je zelf een paar dagen in de week achter de toonbank staat, vervaagt die romantiek en ontwikkel je een kritische blik. Vorig jaar heb ik nog een aantal maanden bij Plato Enschede gewerkt. Een leuk zaakje waar de verf van de muur af bladderde en de zaak de hele dag ‘groen’ rook omdat we een coffeeshop als overburen hadden. Vaak genoeg waren m’n kleren grijs van het stof en elke paar weken probeerden we een nieuwe luchtverfrisser om die onverklaarbare en vooral rare stank uit de wc op te lossen. Sfeer noemen ze dat. Toch zat ik er doordeweeks vaak in m’n eentje. Soms zat m’n uitpak- en sorteerwerk er al zo vroeg op en zat ik uren met een kop koffie en een sigaret voor op straat. Liep er een keer iemand binnen, was het een typische Twentenaar.

In Twente houden mensen van blues, metal en Bökkers. Ze zeggen
‘hoi’, lopen meteen door naar de twee rijtjes van hun genre, vinden binnen twee minuten de cd die ze zoeken en binnen vijf minuten zijn ze de deur weer uit. De zwaar kunstzinnige aanraders van 3VOOR12 vinden ze ‘maar een beetje raar’. Wat in Utrecht en Amsterdam in de etalage prijkt, is in het oosten van het land slechts winkelvulling. Het verkoopt voor geen meter. De laatste maanden fungeerde Plato Enschede vooral als magazijn voor de andere filialen. Kon ik weer met een steekwagentje met 70 kilo aan pakketjes naar het postkantoor. Het begon al snel: maandag dicht, daarna op dinsdag dicht en elke dag een uur later open. In januari was het gedaan met de zaak.

Werken in een platenzaak was voor mij al jaren een droom, jammer dat deze dankzij een luie bedrijfsvoering van hogerop is vertrapt tot de harde realiteit. Als Plato meer had gekeken naar de gemiddelde inwoner van Enschede, was het ongetwijfeld helemaal goed gekomen en stond ik op dit moment nog vol plezier achter de toonbank. Plato sloot niet omdat de markt op dit moment zo moeilijk is, Plato sloot vanwege gebrek aan identiteit.'


Zaterdag is het Record Store Day, zo'n 200 optredens in 80 Nederlandse platenzaken. The record shops that shaped our lives, een fraai artikel in The Guardian, bracht Guuz op het idee van een Nederlandse variant, deze hele week te lezen op EHPO. De complete serie is aan te klikken met tag Record Store Day.

Geen opmerkingen: